2-1265/1

2-1265/1

Belgische Senaat

ZITTING 2001-2002

12 AUGUSTUS 2002


Voorstel van resolutie inzake het opheffen van de opschorting van de reïntegratiepremie voor Slovaken

(Ingediend door mevrouw Meryem Kaçar en de heer Josy Dubié)


TOELICHTING


De Roma's vormen in Slovakije de tweede grootste etnische minderheid, na de Hongaren.

Volgens het rapport van het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) en de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) van februari 1999 is Slovakije een segregatiemaatschappij en daalt de levensstandaard van de Roma's schrikbarend. De Roma's zijn het slachtoffer van een daadwerkelijke discriminatie die zich vertaalt op diverse beleidsdomeinen, zoals het onderwijs, de huisvesting en de tewerkstelling. Het verslag van de parlementaire missie naar Slovakije van september 2001 wijst ook op de structurele discriminatie van de Roma's. Tijdens mijn eigen parlementaire missie in Kosiçe in mei 2002 heb ik bovendien vastgesteld dat er aan de situatie van de Roma's geen structurele wijzigingen zijn aangebracht.

95 % van de Slovaakse asielzoekers in België (tussen 1993 en 2001 vroegen 4 186 Slovaken asiel aan) behoort tot de Roma-minderheid.

Vroeger konden uitgeprocedeerde Slovaken die wilden terugkeren rekenen op een tussenkomst voor de terugreis, het transport van de bagage, de reisdocumenten en mogelijk op een premie. In mei 2001 heeft België, op vraag van de Slovaakse regering, de premie geschorst omdat de premie de reden zou zijn waarom de Slovaken naar België vluchten. Deze opschorting heeft echter een duidelijk negatief effect op de terugkeerbereidheid van de Slovaken, daar de premie juist dient om de zelfstandige terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers te stimuleren. Personen die dubbel gebruik willen maken van de premie kunnen gemakkelijk worden opgespoord, zodat ze niet onrechtmatig een premie krijgen. Begin april 2002 werd door het Centrum voor Vrijwillige Terugkeer en Ontwikkeling (CVTO) geadviseerd om de reïntegratiepremie opnieuw in te voeren (zie bijlage).

Meryem KAÇAR.
Josy DUBIÉ.

VOORSTEL VAN RESOLUTIE


De Senaat,

A. Gelet op het feit dat opschorting van de terugkeerpremie niet evenredig is met de doelstelling;

B. Gelet op het feit dat het administratief gezien relatief eenvoudig is om na te gaan of er reeds een vertrekpremie is toegekend, en dit om misbruiken te vermijden;

C. Gelet op het feit dat de schorsing van de vertrekpremie een collectieve maatregel is die één bepaalde groep (de Roma's uit Slovakije) viseert;

D. Gelet op het feit dat het ook aan Slovakije is om inspanningen te leveren om de structurele discriminatie van de Roma's weg te werken en gelijke kansen en rechten te waarborgen.

Verzoekt de regering :

1º de opschorting van de terugkeerpremie ten aanzien van Slovaken op te heffen;

2º de situatie van de Roma's op te volgen, zowel bij bilaterale contacten als bij unilaterale contacten in het kader van de Europese Unie.

12 augustus 2002.

Meryem KAÇAR.
Josy DUBIÉ.

BIJLAGE


Centrum voor Vrijwillige Terugkeer en Ontwikkeling

Vice-eerste minister en minister van Begroting, Maatschappelijke Integratie en Sociale Economie,

De heer Johan Vande Lanotte

Koningsstraat 180

B-1000 Brussel

Brussel, 10 april 2002

Ons kenmerk : 769KP00VTP

Betreft : Advies terugkeerpremies

Geachte heer minister,

De beheerraad van het Centrum voor Vrijwillige Terugkeer en Ontwikkeling (CVTO) boog zich over het « moederprogramma » inzake vrijwillige terugkeer (REAB) op zijn vergadering van 15 februari 2002.

Dit programma kan bogen op verschillende merites en geldt ongetwijfeld als basis voor de ontwikkelingsrelevante acties waarvoor het centrum alle aandacht moet hebben. Verder opteert de beheerraad voor een stevig REAB-fundament dat oog heeft voor actuele ontwikkelingen op het vlak van migratie.

De beheerraad kwam tot een voorstel inzake REAB-premieverlening, dat voorwerp uitmaakt van voorliggend tweeledig advies.

Advies :

1. De beheerraad stelt voor om de tijdelijke maatregel houdende de opschorting van de reïntegratiepremie ten aanzien van Slovaken ongedaan te maken. De tijdelijkheid van deze maatregel ontging de beheerraad niet, evenmin als het negatief effect van deze opschorting op de terugkeerbereidheid van Slovaken.

De terugkeerstatistieken leren ons namelijk dat een aanzienlijk aantal Slovaakse uitgeprocedeerde asielzoekers niet opteert voor terugkeer wanneer zij daartoe niet kunnen genieten van een financiële stimulans. Volgens het CVTO dient de terugkeerpremie dan ook om de zelfstandige terugkeer te stimuleren.

Sinds mei 2001 (opschorting premie) tekenen Slovaken nog nauwelijks in voor vrijwillige repatriëring, terwijl Slovakije vroeger één van de belangrijkste herkomstlanden was inzake vrijwillige terugkeer.

Bovendien wenst de beheerraad op te merken dat het niet-verlenen van de premie de slaagkansen van het vernieuwd programma voor begeleiding en onthaal van minderheden uit Slovakije, Tsjechië en Roemenië (RCA) ernstig zou hypothekeren.

Het unaniem advies van de beheerraad terzake is dan ook het opnieuw invoeren van de reïntegratiepremie voor Slovaken. Temeer daar de beheerraad een gewaarborgde gelijke behandeling van alle potentiële terugkeerders bepleit.

Naar aanleiding van het hierboven geformuleerde advies houdt de beheerraad er ook aan om een algemeen premie-advies over te maken aan het Beslissingscomité.

Het tot vandaag gehanteerde premiestelsel zorgde herhaaldelijk voor opmerkingen, zoniet discussies.

2. De beheerraad kwam na grondige bespreking en bij ruime meerderheid tot het besluit om een onderscheid mbt premieverlening op basis van nationaliteit negatief te adviseren. Er wordt dus geopteerd voor een gelijk terugkeeraanbod ten aanzien van alle nationaliteiten.

Verder wens ik van deze gelegenheid gebruik te maken u te informeren dat na de goedkeuring van de prioriteiten voor het eerste werkingsjaar van het CVTO door de Stuurgroep van 11 januari 2002, de beheerraad van het CVTO aan de concrete invulling werkt van de door de Stuurgroep weerhouden actiepunten.

Eerstdaags maakt het centrum u een actie- en promotieplan over, waaruit zal blijken dat de diverse verwachtingen met betrekking tot vrijwillige terugkeer en ontwikkeling zijn geïntegreerd.

Met oprechte hoogachting,

Koen De Mesmaeker

Voorzitter CVTO