Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 7-2320

van Rik Daems (Open Vld) d.d. 26 april 2024

aan de minister van Binnenlandse Zaken, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing

Privacy - Telegram - Doxing - Jeugdcriminaliteit - Cijfers en tendensen

eerbiediging van het privé-leven
sociale media
stalking (belaging)
computercriminaliteit
jongere
officiële statistiek
kinderpornografie

Chronologie

26/4/2024Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 30/5/2024)

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2319
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2321

Vraag nr. 7-2320 d.d. 26 april 2024 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Duizenden kinderen zijn betrokken bij Telegram «exposegroepen», waar het delen van kinderporno en «doxing» aan de orde van de dag is.

«Doxing», ook wel geschreven als «doxxing», is het proces waarbij een persoon of een groep bewust privé-informatie van een individu verzamelt en openbaar maakt zonder toestemming. Deze privé-informatie kan variëren van naam, adres en telefoonnummer tot gevoelige informatie zoals socialezekerheidsnummers, financiële gegevens, persoonlijke foto's en meer. «Doxing» wordt vaak gebruikt als een vorm van online intimidatie, wraak, of om iemand te schaden op sociaal, professioneel of emotioneel gebied. Het kan ernstige negatieve gevolgen hebben voor het slachtoffer, waaronder bedreigingen, pesten, «stalking», en in sommige gevallen zelfs fysiek gevaar.

De politie heeft moeite om grip te krijgen op deze groepen en doet een beroep op ouders. In bepaalde gevallen zijn veel middelbare scholieren actief in deze groepen, waar naaktfoto's van minderjarigen worden verspreid, soms met persoonsgegevens erbij.

Telegram-groepen functioneren als openbare fora waar deelnemers berichten en media kunnen delen, met anonimiteit als mogelijkheid. Het delen van kinderporno en «doxing» is strafbaar, maar de politie krijgt weinig aangiftes vanwege schaamte bij de slachtoffers en onwetendheid bij ouders over deze groepen.

Het verwijderen van Telegram-groepen is niet effectief, aangezien nieuwe groepen snel worden opgezet. Het opsporen van daders is moeilijk vanwege de anonimiteit op het platform. De politie heeft wel enkele verdachten geïdentificeerd, maar het is lastig om de bron van de verspreiding te achterhalen.

Jongeren die door de politie worden bezocht, moeten hun telefoon afstaan, maar het is nog onduidelijk of ze strafrechtelijk worden vervolgd. Het ontbreken van duidelijke daders is extra pijnlijk voor de slachtoffers, die vaak worden gepest en lastiggevallen nadat hun persoonlijke informatie is verspreid.

De politie benadrukt het belang van ouders die zich bewust zijn van online activiteiten en hierover praten met hun kinderen, zowel slachtoffers als mogelijke verdachten. Ze wijzen ook op de beschikbaarheid van jeugdagenten voor ondersteuning. Hoewel de politie actief blijft in het monitoren van deze groepen, erkennen ze dat ze ze niet volledig kunnen stoppen.

Deze schriftelijke vraag heeft een transversaal karakter. De verschillende regeringen en schakels in de veiligheidsketen zijn het eens over de fenomenen die de komende vier jaar prioritair moeten worden aangepakt. Die staan gedefinieerd in de Kadernota Integrale Veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan voor de periode 2022-2025, en werden besproken tijdens een Interministeriële Conferentie, waarop ook de politionele en justitiële spelers aanwezig waren. Het betreft aldus een transversale aangelegenheid met de Gewesten waarbij de rol van de Gewesten vooral ligt in het preventieve luik.

Graag had ik dan ook volgende vragen voorgelegd aan de geachte minister:

1) Wat zijn de recente cijfers en statistieken met betrekking tot het aantal Telegram «exposegroepen» waarbij Belgische minderjarigen betrokken zijn? Hoeveel minderjarigen zijn er de laatste twee jaar slachtoffer geworden van het delen van naaktfoto's en persoonlijke informatie binnen Telegram «exposegroepen»? Zijn er specifieke regio's in België waar deze groepen meer voorkomen, en zo ja, wat zijn de recente gegevens hierover?

2) Kunt u ons inzicht geven in het aantal meldingen of aangiftes dat is ontvangen met betrekking tot kinderporno en «doxing» binnen deze Telegram-groepen in België? Hoeveel in de laatste twee jaren? Zijn er trends te bemerken?

3) Zijn er gegevens beschikbaar over de leeftijdsgroepen van zowel de slachtoffers als de daders binnen deze Telegram «exposegroepen»? Wat is de geschatte omvang van de verspreiding van naaktfoto's en persoonsgegevens van minderjarigen binnen deze groepen in België?

4) Kunt u ons informeren over het aantal geïdentificeerde daders van het delen van kinderporno en «doxing» binnen deze groepen en hoe dit aantal zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld? Zijn er specifieke gevallen van slachtoffers van «doxing» in België waarbij de daders zijn geïdentificeerd en vervolgd? Zo ja, kunt u ons hier meer details over geven? Wat zijn de gebruikelijke straffen die worden opgelegd aan personen die schuldig worden bevonden aan het verspreiden van kinderporno en het delen van persoonsgegevens binnen deze online groepen?

5) Welke maatregelen worden er genomen om de bewustwording onder jongeren te vergroten over de mogelijke juridische gevolgen van deelname aan deze groepen en het delen van gevoelige informatie online?

6) Kunnen we inzicht krijgen in de demografische kenmerken van de daders die betrokken zijn bij deze Telegram «exposegroepen»? Bijvoorbeeld leeftijd, geslacht, en eventuele andere relevante factoren.

Bestaan er patronen of trends in het gedrag van de daders binnen deze groepen? Bijvoorbeeld in termen van de frequentie van delicten, de aard van de verspreide inhoud, of de methoden die worden gebruikt om slachtoffers te benaderen.

7) Bestaat er een specifieke categorie slachtoffers die een verhoogd risico lopen binnen deze Telegram-groepen, bijvoorbeeld op basis van leeftijd, geslacht, of andere demografische factoren? Bestaan er specifieke maatregelen of programma's om slachtoffers van online misdrijven binnen Telegram «exposegroepen» te ondersteunen bij het herstellen van hun online reputatie en het beschermen van hun persoonlijke gegevens?

8) Wat zijn de voornaamste uitdagingen waarmee de Belgische autoriteiten worden geconfronteerd bij het identificeren en vervolgen van daders binnen het domein van online criminaliteit, zoals die plaatsvindt in Telegram «exposegroepen»? Welke rol kunnen scholen en onderwijsinstellingen spelen bij het voorkomen van slachtofferschap binnen Telegram-groepen en het ondersteunen van studenten die hiermee te maken krijgen?