|
|
Privacy - AI - Profilering - Overheidsdiensten - Cijfers en tendensen
kunstmatige intelligentie
ministerie
digitale cultuur
big data
| 26/4/2024 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 30/5/2024) |
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2279
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2280
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2281
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2282
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2283
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2284
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2285
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2286
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2287
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2288
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2289
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2290
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2292
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2293
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2294
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2295
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2296
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2297
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2298
Overheden over de hele wereld maken al gebruik van artificiėle intelligentie (AI) in hun dagelijkse werk.
De uitrol ervan varieert echter drastisch van land tot land, afhankelijk van een hele reeks factoren.
De Italiaanse overheid gebruikt bijvoorbeeld AI op verschillende manieren, zoals klantenservice-«chatbots» en het bestrijden van belastingontduiking. Een «chatbot» van het ministerie van Arbeid verstrekt informatie over het gegarandeerde minimuminkomen. Het gebruik van AI bij belastingfraudebestrijding, zoals met het «Anonimometro»-systeem, heeft successen geboekt door het automatiseren van analyses en pseudonieme gegevens te gebruiken. Er is echter behoefte aan voorzichtigheid, vooral bij het implementeren van AI in kwetsbare gemeenschappen. In Rome wordt AI ingezet om waterleidingen te monitoren met behulp van sensoren en «machine learning».
De toepassing van AI binnen de overheid wordt bemoeilijkt door bezuinigingen en een verouderd ambtenarenapparaat. «Chatbots» hebben beperkingen en kunnen menselijke interactie niet volledig vervangen, vooral op straatniveau waar ambtenaren aanpassingen maken op basis van individuele situaties.
Overheidsmedewerkers experimenteren individueel met generatieve «AI-tools» om efficiėnter te werken. Er zijn uitdagingen bij het gebruik van AI voor wetgevingsprocessen, waarbij aangepaste modellen mogelijk nodig zijn voor specifieke toepassingen. De Italiaanse Kamer van afgevaardigden voert experimenten uit met AI in het wetgevingsproces. De «EU's AI Act» zou lidstaten moeten aansporen AI te omarmen, maar in Italiė wordt verwacht dat de reactie beperkt zal zijn zonder substantiėle investeringen. Het publieksbewustzijn en de vraag naar AI in openbare diensten zijn er laag, wat de adoptie ervan door de overheid vertraagt .
Op 10 februari 2023 nam de Senaat het voorstel van resolutie met betrekking tot de oprichting van een algoritmetoezichthouder van de heer Daems c.s. aan (doc. Senaat, nr. 7-328/4).
Bij de regeringsvorming in Nederland in 2021 werd in de beleidsverklaring van het regeerakkoord gesteld dat het land inzet op meer digitalisering. Naast de gebruikelijke verklaringen, waarbij men onder meer belooft verder in te zetten op de digitale kloof en de veiligheid op het internet, staat ook de verklaring dat men een algoritmetoezichthouder zal aanstellen om wettelijk te regelen «dat algoritmen worden gecontroleerd op transparantie, discriminatie en willekeur».
Deze roep komt niet toevallig: de Nederlandse toeslagenaffaire liet zien dat de Belastingdienst vertrouwde op algoritmen die ze zelf amper konden begrijpen, laat staan uitleggen.
Ook in de Verenigde Staten, waar algoritmen binnen openbare instanties al veel verder verspreid zijn, bleek dat verschillende van deze diensten over onvoldoende middelen beschikten om de algoritmes te evalueren die ze zelf gebruiken.
Deze schriftelijke vraag heeft een transversaal karakter. De verschillende regeringen en schakels in de veiligheidsketen zijn het eens over de fenomenen die de komende vier jaar prioritair moeten worden aangepakt. Die staan gedefinieerd in de Kadernota Integrale Veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan voor de periode 2022-2025, en werden besproken tijdens een Interministeriėle Conferentie, waarop ook de politionele en justitiėle spelers aanwezig waren. Het betreft aldus een transversale aangelegenheid met de Gewesten waarbij de rol van de Gewesten vooral ligt in het preventieve luik.
Graag had ik dan ook volgende vragen voorgelegd aan de geachte minister:
1) Maakt uw beleidscel momenteel gebruik van kunstmatige intelligentie? Zo ja, kunt u gedetailleerd beschrijven voor welke specifieke taken of doeleinden AI wordt toegepast?
2) Hoe gebruiken federale overheidsdiensten die onder uw bevoegdheid vallen, dergelijke programma's specifiek? Welke programma's worden gebruikt? Wat is de bijhorende kostprijs hiervan? Wordt het gebruik uitgebreid? Indien ja, op welke wijze en waarom?
3) Kunt u meedelen welk doel het gebruik van AI dient binnen de respectievelijke federale overheidsdiensten en hoe dit bijdraagt aan de uitvoering van beleidsnota's? Zijn er momenteel AI-toepassingen in gebruik binnen uw federale overheidsdiensten en zo ja, welke specifieke toepassingen worden hierbij gebruikt?
4) Wat is de huidige en verwachte toekomstige rol van AI bij het uitvoeren van beleidsnota's en binnen de verschillende programma's van de federale overheidsdiensten? Welke soorten data vormen de basis voor de AI-toepassingen die momenteel of in de toekomst worden gebruikt binnen de federale overheidsdiensten?
5) Zijn de algoritmen die worden gebruikt binnen uw beleidscel en departementen transparant? Kunt u details verstrekken over de mate van transparantie en de procedures die worden gevolgd om ervoor te zorgen dat de besluitvorming door AI begrijpelijk is voor de betrokken partijen en het publiek?
6) Kunt u een lijst verstrekken van lopende projecten met betrekking tot kunstmatige intelligentie binnen uw bevoegdheden en departementen? Wat is de beoogde kalender voor de implementatie van deze projecten?
7) Voor welke specifieke doeleinden zullen de lopende of toekomstige AI-projecten worden toegepast binnen uw beleidscel en/of departementen? Kunt u gedetailleerd uitleggen hoe deze projecten bijdragen aan de verbetering van uw beleid en dienstverlening? Zijn er vooropgestelde doelen? Werden deze reeds geėvalueerd?