Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-632

van Petra De Sutter (Ecolo-Groen) d.d. 29 april 2015

aan de minister van Mobiliteit, belast met Belgocontrol en de Nationale Maatschappij der Belgische spoorwegen

NMBS - Onkruid - Pesticiden - Verbod

verdelgingsmiddel
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
spoorwegnet

Chronologie

29/4/2015Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 28/5/2015)
7/10/2015Antwoord

Vraag nr. 6-632 d.d. 29 april 2015 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De onkruidtrein staat weer op de sporen. Deze trein sproeit twee keer per jaar zo'n 625.000 liter pesticiden op de spoorwegberm om het Belgische spoorwegnet onkruidvrij te houden.

Maar is dat wel noodzakelijk? Kan de veiligheid van het dienstpersoneel en van de sporen niet op een andere manier verzekerd worden? Telkens als de onkruidtrein passeert, schaadt hij de gezondheid van omwonenden, verwoest hij de natuur en kost hij ons allemaal samen 1,3 miljoen euro.

In Vlaanderen geldt sinds 1 januari 2015 voor alle openbare diensten een verbod op het gebruik van pesticiden. Ze kunnen enkel nog gebruikt worden onder specifieke voorwaarden, na het doorlopen van een bijzondere procedure.

Op federaal niveau leid ik af uit het antwoord van Minister Borsus op vragen die op 21 april 2015 in de Commissie Volksgezondheid van de Kamer werden gesteld, dat de federale regering nog geen maatregelen zal treffen tegen onkruidverdelgers zoals glyfosaat. Nochtans ligt het bewijs op tafel: volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is glyfosaat kankerverwekkend. Langer wachten is dus geen optie.

Pesticiden veroorzaken kanker, zenuwziekten en vruchtbaarheidsproblemen. Hier bestaat mondiaal een wetenschappelijke consensus over. Waarom loopt het federale niveau achterop?

- Zal de minister naar analogie van Vlaanderen de openbare diensten zoals de NMBS verbieden pesticiden te gebruiken?

- Gebruiken de beheerdiensten van de federale overheid of de NMBS glyfosaat ? Zo ja, hoeveel glyfosaat gebruiken deze beheerdiensten? Zo nee, welke onkruidverdelger wordt er dan wel gebruikt? En hoeveel precies?

- Welke concentraties zijn terug te vinden in het water en de bodem rond de spoorwegen?

- Kortom, is de minister van plan de onkruidtrein aan banden te leggen?

Antwoord ontvangen op 7 oktober 2015 :

1) De onkruidbeheersing van de spoorwegbedding is een opdracht voor Infrabel. Zonder dat er sprake is van een verbod op het gebruik van pesticiden is Infrabel onderworpen aan de wettelijke eisen met betrekking tot het duurzaam pesticidegebruik.

Momenteel zijn er evenwel echter geen haalbare pesticidevrije alternatieven beschikbaar voor het onkruidvrij houden van de spoorwegexploitatie, rekening houdend met de criteria exploitatieveiligheid en het treinverkeer.

In overeenstemming met het decreet houdende duurzaam gebruik van pesticiden in het Vlaamse Gewest gaat de voorkeur uit naar het gebruik bladherbiciden.

In overleg met de Vlaamse Milieumaatschappij werden twee testzones bepaald om verder het pesticidegebruik te verminderen.

Volgens de wettelijke verplichtingen van kracht in het Brussels Hoofdstedelijk en Waalse Gewest worden eveneens programma’s opgemaakt om het pesticidegebruik te reduceren in functie van de gespecificeerde data.

2) Infrabel gebruikt voor de sproeitrein de volgende producten die glyfosaat bevatten :

– Panic (goedkeuringsnummer 9155P/B) : in 2014 werd 5 756 liter onverdund product gebruikt (ganse net) ;

– Zapper (goedkeuringsnummer 9170P/B) : in 2014 werd 5 797 liter onverdund product gebruikt (ganse net).

De producten Genoxone (9497P/B, 7 519 liter in 2014) en Chikara (9249 P/B, 111 kg in 2014) worden eveneens toegepast. Deze producten werden in 2014 verdund in 488 000 liter water. Het betreft de behandeling van 5 500 km spoor (1 100 ha) tijdens de eerste campagne en 4 500 km spoor (900 ha) tijdens de tweede campagne.

De Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) gebruikt jaarlijks circa 200 liter herbiciden met onder meer glyfosaat als werkzame stof in concentraties van 250 à 360 gram per liter. Gelet op de evolutie van de wetgeving in de drie gewesten zal deze hoeveelheid voorts afnemen.

3) Wat betreft de concentraties van deze producten in het water en de bodem rond de spoorwegen, is het op dit moment zo dat Infrabel geen monitoring uitvoert. Wel is er een constructieve samenwerking met de bevoegde overheden en natuurorganisaties om het onderhoudsbeheer voorts te optimaliseren.

4) Het is niet de bedoeling de pesticidetrein aan banden te leggen. Door gebruik te maken van camera-detectie werd het aantal gebruikte pesticiden reeds fors verminderd.