Beheersvennootschappen - Auteursrechten en billijke vergoeding - Cultuur - Uitbetaling van de rechten
auteursrecht
12/2/2015 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 19/3/2015) |
13/3/2015 | Antwoord |
In België zijn verschillende collectieve beheersmaatschappijen actief op het gebied van audiorechten en audiovisuele rechten. Het betreft een hele rits beheersvennootschappen die worden onderverdeeld in diverse groepen: de beheersvennootschappen van auteurs, de beheersvennootschappen van uitgevers, de beheersvennootschappen van uitvoerende kunstenaars, de beheersvennootschappen van producenten en de overkoepelende beheersvennootschappen.
Diverse maatschappijen kwamen in het verleden meermaals in een slecht daglicht te staan. Om het hele kluwen transparanter te maken, werden diverse wetgevende initiatieven genomen. Ik verwijs tevens naar de eerdere schriftelijke vraag nr. 4-4176, en meer bepaald naar de tabel die de minister gaf voor de jaren 1998 tot 2008 betreffende de geïnde rechten, de verdeelde rechten en het verschil tussen beide, alsook naar de schriftelijke vragen 5-1279 en 5-5186, waarin de cijfers voor 2010 werden vrijgegeven. Voorts gaf de minister een overzicht van de schulden die als passief voorkomen op de balans.
Het auteursrecht en onder meer de billijke vergoeding zijn inherent verbonden aan cultuur en het cultuurbeleid alsook aan het mediabeleid (via onder meer de televisie- en uitzendrechten en de reprografische rechten). Het betreft dan ook bij uitstek een transversale gemeenschapsaangelegenheid.
Ter aanvulling van deze gegevens had ik heden graag het totaalplaatje gehad zoals eerder in de tabellen in het verleden werden gecommuniceerd. Hieromtrent heb ik dan ook volgende vragen:
1) Ik kreeg graag een overzicht voor elke beheersvennootschap van:
a) voor de jaren 2011 tot 2014, de geïnde rechten per jaar, de verdeelde rechten per jaar, het verschil tussen beide en de verhouding tussen beide, eveneens respectievelijk voor deze vier jaren;
b) de schulden die als passief voorkomen op de balans van elke vennootschap voor dezelfde jaren en dit in het licht van de nieuwe wetgeving.
2) Kan de geachte minister deze cijfers duiden? Hoe gaat hij de achterstand die er ongetwijfeld nog is, wegwerken?
1) a) Vooreerst wens ik het geachte lid er attent op te maken dat de gevraagde cijfers jaarlijks geanalyseerd worden door de Controledienst van de vennootschappen voor het beheer van auteursrechten en naburige rechten (hierna : Controledienst) en gepubliceerd worden in het jaarverslag van de Controledienst ingevolge artikel XI.288 van het Wetboek van economisch recht (hierna : WER). Ik verwijs hierbij naar tabel 9 van het jaarverslag 2013 die de schuld aan rechthebbenden per beheersvennootschap op 31 december 2012 weergeeft. Dit jaarverslag is online raadpleegbaar op de website van de federale overheidsdienst (FOD) Economie (http://economie.fgov.be/nl/binaries/Jaarverslag_2013_Controledienst_vennootschappen_beheer_auteursrechten_naburige_rechten_tcm325-261207.pdf).
Aangezien het boekjaar 2014 nog niet is afgesloten, zijn de cijfers voor dit boekjaar nog niet beschikbaar.
Wat betreft de geïnde en betaalde rechten voor boekjaren 2011, 2012 en 2013 verwijs ik het geachte lid naar tabel 1, waarin de gegevens terug te vinden zijn uit de jaarlijkse aangiften van de beheersvennootschappen bij de Controledienst van 2011 (kolommen 2 en 5), 2012 (kolommen 3 en 6) en 2013 (kolommen 4 en 7). Voor het boekjaar 2013 kunnen er nog aanpassingen gebeuren en zullen de definitieve cijfers pas beschikbaar zijn in juni 2015. Ik merk hierbij op dat de cijfers van de beheersvennootschappen Almo en Güfa wegens onvolledigheid niet opgenomen zijn in deze tabellen.
Een vergelijking tussen de totaal geïnde en de totaal betaalde bedragen over de relatief korte termijn van drie jaar kan misleidend zijn aangezien de bedragen die aan de rechthebbenden werden betaald in één jaar niet noodzakelijk overeenstemmen met de rechten die datzelfde jaar door de beheersvennootschappen werden geïnd. Dat er een zekere tijd verstrijkt tussen het innen, het verdelen en effectieve betaling van de rechten is inherent aan het verdelingsproces. Alvorens de geïnde rechten worden uitbetaald aan de rechthebbenden, moet immers met voldoende graad van zekerheid en precisie bepaald worden op basis van allerhande gegevensbronnen (playlists, steekproeven, gegevens van gebruikers, …) welk bedrag aan elke rechthebbende toekomt. De beheersvennootschappen zijn echter verplicht de inning en verdeling van rechten binnen een redelijke termijn te volbrengen. Artikel XI.252, § 2, WER verplicht de beheersvennootschappen ertoe de geïnde rechten te verdelen aan de rechthebbenden binnen een termijn van vierentwintig maanden. Indien zij hierin niet slagen, dienen zij in hun jaarverslag aan te geven voor welke rechten dit het geval is en hiervoor een motivering te geven.
Het is aldus nuttiger om de totaalbedragen te bekijken tussen 1998 en 2013 zoals het geachte lid kan raadplegen in tabel 2. Kolom 2 geeft de totaal geïnde bedragen tussen 1998 en 2013 weer, kolom 3 de totaal betaalde bedragen tussen 1998 en 2013 en kolom 4 het verschil tussen beide. Er dient evenwel te worden verduidelijkt dat die bedragen gebaseerd zijn op de effectieve inningen en betalingen. De cijfers in kolom 4 mogen dan ook niet worden verward met de schuld aan rechthebbenden, die gebaseerd is op de geboekte bedragen.
In de laatste kolom kan het geachte lid de verhouding tussen de totaal geïnde en totaal betaalde bedragen tussen 1998 en 2013 zien per beheersvennootschap. De verhouding tussen deze bedragen over alle beheersvennootschappen heen bedraagt 72,72 %. De resterende 27,28 % omvat naast commissies van de beheersvennootschappen eveneens voorbehouden rechten en niet toewijsbare rechten ingevolge artikel XI.264 WER.
1) b) De schuld aan rechthebbenden per beheersvennootschap vindt het geachte lid in tabel 3, met in kolom 2 de toestand op 31 december 2011, in kolom 3 op 31 december 2012 en in kolom 4 op 31 december 2013. Deze gegevens zijn afkomstig van de jaarlijkse aangiften van de beheersvennootschappen zoals neergelegd bij de Controledienst. Voor wat betreft 2013 is de schuld aan rechthebbenden nog niet finaal gecontroleerd en kunnen de uiteindelijke cijfers nog verschillen van de voorlopig neergelegde. Een vergelijking tussen de totale schuld aan rechthebbenden van alle beheersvennootschappen op 31 december 2011 en deze op 31 december 2013 geeft een stijging aan van 26 miljoen euro of 5,6 %. Ten opzichte van 2012 daarentegen daalt de totale schuld aan rechthebbenden in 2013 met 15 miljoen euro of 2,9 %. Aangezien de cijfers van 2013 nog niet definitief zijn, is het afwachten of er effectief sprake is van een dalende trend.
Er dient te worden onderstreept dat het bedrag van de schuld aan rechthebbenden berekend wordt op basis van de geboekte rechten, wat impliceert dat dat bedrag geïnde rechten omvat, maar ook facturen die betwist worden door de gebruiker en niet-geïnde facturen.
Het moment waarop de vergoeding voor de beheersvennootschap geboekt wordt, verschilt onder meer naargelang van de complexiteit van de toekenning van de rechten aan de individuele rechthebbenden. Sommige vennootschappen kunnen het bedrag van de vergoeding bepalen op het moment van de inning, terwijl andere dat bedrag of een deel ervan slechts kunnen bepalen bij de verdeling van de rechten. De schuld aan rechthebbenden is dan ook een brutobedrag dat gedeeltelijk de commissie van de vennootschappen omvat. De schuld aan rechthebbenden bevat tevens gereserveerde bedragen die later aan de rechthebbenden zullen worden uitbetaald volgens de verdelingsregels van elke vennootschap. Bovendien zullen in bepaalde gevallen bij dat bedrag de kosten van de beheersvennootschap worden ondergebracht voor de bijdrage aan het organieke fonds, voor uitgaven voor sociale en culturele doeleinden, financiële lasten voor rekening van de rechthebbenden, de roerende voorheffing, eventueel de btw die moet worden betaald aan de btw-plichtige rechthebbenden en andere lasten die door de rechthebbenden zouden moeten worden gedragen.
2) Een reeks ingrijpende veranderingen voor beheersvennootschappen is ingevoerd bij koninklijk besluit van 25 april 2014 betreffende de administratieve en boekhoudkundige organisatie, de interne controle, de boekhouding en de jaarrekeningen van de vennootschappen voor het beheer van auteursrechten en naburige rechten alsook de informatie die zij moeten verschaffen (Belgisch Staatsblad van 27 juni 2014), waarbij enkele bepalingen in werking getreden zijn op 1 oktober 2014 en het merendeel op 1 januari 2015. Deze verplichtingen hebben voornamelijk als doel de transparantie van het beheer door de beheersvennootschappen te bevorderen, dit door hen onder meer te verplichten een analytische boekhouding in te stellen, in interne controlemechanismen en risicoanalyses te voorzien, meer informatie te verschaffen aan rechthebbenden en gebruikers, en een duidelijke afscheiding te verzekeren tussen het eigen vermogen van de beheersvennootschap en dat van de rechthebbenden. Dit moet de Controledienst in staat stellen gerichtere analyses te maken van de financiële gegevens van de beheersvennootschappen.
Volgens artikel XI.252, § 2, WER moeten de beheersvennootschappen erop toezien de rechten te verdelen binnen de vierentwintig maanden na inning. De schuld aan rechthebbenden behelst in wezen de geïnde rechten die nog niet verdeeld en betaald zijn. Het feit dat deze schuld in haar geheel minder bedraagt dan de totale geïnde rechten van de laatste twee jaren, wijst er op dat de verdelingstermijn van vierentwintig maanden grosso modo gerespecteerd wordt. Op grond van artikel 17 van het koninklijk besluit van 25 april 2014 moeten de beheersvennootschappen in de bijlage bij de jaarrekeningen een uitsplitsing verstrekken, per inningsjaar, van de schulden die voortvloeien uit de boeking van de rechten, de inning ervan, de verdeling ervan, alsook de effectieve betaling aan de rechthebbenden. Via dat besluit wordt de traceerbaarheid in de tijd van de rechten van hun boeking tot hun uitbetaling verzekerd. Aldus zal de Controledienst naast een algemene controle van de verdelingstermijn van vierentwintig maanden ook een meer doelgerichte controle kunnen uitvoeren.
Tot slot stelt artikel XI.258 WER een verplichting in voor de beheersvennootschappen om te voorzien in een interne klachtenprocedure voor rechthebbenden en gebruikers tegen individuele handelingen van beheer van auteursrechten en naburige rechten. De beheersvennootschappen beschikken over één maand – te verlengen met één maand mits motivering – om te reageren op deze klachten. Op die manier kunnen rechthebbenden en gebruikers rechtstreeks klacht indienen bij de beheersvennootschap en op korte termijn gehoor krijgen. Indien zij geen genoegdoening vinden door deze procedure, staat het de rechthebbende of gebruiker uiteraard nog steeds vrij gebruik te maken van de klachtenprocedure van de Controledienst of naar de rechter te stappen.
Tabel 1 : Inningen en betalingen van rechten 2011 - 2012 -2013
€ |
TOTAAL |
TOTAAL |
TOTAAL |
TOTAAL BETAALD 2011 |
TOTAAL |
TOTAAL |
AGICOA |
15 711 933 |
24 262 180 |
23 005 080 |
16 822 210 |
14 870 209 |
21 986 851 |
ASSUCOPIE |
1 215 133 |
1 197 889 |
981 106 |
1 047 671 |
997 385 |
987 100 |
AUVIBEL |
24 777 792 |
25 105 592 |
24 218 307 |
23 200 103 |
22 911 609 |
23 503 130 |
BAVP |
3 789 637 |
6 258 570 |
4 159 590 |
4 983 465 |
3 951 633 |
3 864 968 |
COPIEBEL |
2 768 002 |
1 967 019 |
3 234 110 |
1 508 943 |
2 011 065 |
2 553 020 |
COPIEPRESSE |
2 386 299 |
2 887 615 |
2 925 335 |
1 167 415 |
793 466 |
2 244 180 |
DE AUTEURS |
|
32 563 |
483 074 |
|
18 921 |
333 833 |
IMAGIA |
1 682 362 |
1 452 396 |
1 859 418 |
1 588 429 |
1 576 399 |
1 418 621 |
LIBRIUS |
2 983 101 |
4 839 295 |
2 372 310 |
2 956 385 |
938 149 |
3 595 568 |
LICENSE2PUBLISH (Reprocopy) |
1 928 888 |
3 176 952 |
2 549 177 |
1 744 097 |
2 172 021 |
3 474 845 |
PLAYRIGHT |
19 989 749 |
16 889 881 |
17 950 428 |
17 556 028 |
3 422 600 |
5 912 853 |
PROCIBEL |
5 180 398 |
4 083 378 |
3 967 195 |
2 423 481 |
1 976 810 |
2 006 360 |
REPRO PP |
343 748 |
984 242 |
171 565 |
685 641 |
423 185 |
529 912 |
REPROBEL |
24 872 163 |
25 861 916 |
25 401 856 |
20 165 038 |
30 508 272 |
21 884 175 |
REPROPRESS |
927 391 |
3 819 698 |
332 176 |
1 257 044 |
0 |
3 027 612 |
SABAM |
122 570 043 |
150 452 039 |
139 931 927 |
104 907 711 |
98 328 288 |
99 554 616 |
SACD |
18 523 359 |
17 364 706 |
17 788 203 |
14 641 340 |
14 789 614 |
15 527 915 |
SAJ/JAM |
2 162 047 |
2 340 741 |
1 695 905 |
1 946 154 |
1 008 485 |
520 779 |
SCAM |
7 169 487 |
6 455 322 |
6 423 112 |
5 094 652 |
5 412 451 |
5 333 097 |
SEMU |
1 539 153 |
2 287 412 |
1 770 475 |
954 392 |
1 011 327 |
1 548 611 |
20 637 785 |
19 719 755 |
22 989 293 |
12 213 237 |
14 273 254 |
14 766 657 |
|
SOFAM |
2 097 436 |
2 070 405 |
1 778 384 |
1 322 267 |
978 310 |
1 165 571 |
TONEELFONDS JANSSENS |
248 185 |
262 873 |
275 993 |
158 865 |
177 420 |
193 205 |
VEWA |
2 779 755 |
2 806 041 |
2 346 159 |
2 265 531 |
2 209 083 |
2 334 025 |
TOTAAL |
286 283 844 |
326 578 478 |
308 610 180 |
240 610 097 |
224 759 956 |
238 267 505 |
Tabel 2 : Inningen en betalingen cumulatief 1998 – 2013
€ |
TOTAAL GEIND |
TOTAAL BETAALD |
SALDO TOTAAL GEIND - TOTAAL BETAALD |
PERCENTAGE TOTAAL BETAALD / TOTAAL GEIND |
AGICOA |
261 062 273 |
207 705 916 |
53 356 357 |
79,56 % |
ASSUCOPIE |
13 371 510 |
9 870 396 |
3 501 114 |
73,82 % |
AUVIBEL |
236 065 326 |
214 868 500 |
21 196 826 |
91,02 % |
BAVP |
51 756 128 |
42 070 065 |
9 686 063 |
81,29 % |
COPIEBEL |
23 506 417 |
19 080 598 |
4 425 819 |
81,17 % |
COPIEPRESSE |
16 679 458 |
10 265 762 |
6 413 695 |
61,55 % |
DE AUTEURS |
515 636 |
352 754 |
162 882 |
68,41 % |
IMAGIA |
24 604 807 |
22 542 830 |
2 061 977 |
91,62 % |
LIBRIUS |
36 840 923 |
29 953 229 |
6 887 694 |
81,30 % |
LICENSE2PUBLISH (Reprocopy) |
20 362 244 |
18 716 751 |
1 645 494 |
91,92 % |
PLAYRIGHT (Uradex) |
175 964 357 |
52 910 313 |
123 054 044 |
30,07 % |
PROCIBEL |
38 585 143 |
23 966 717 |
14 618 425 |
62,11 % |
REPRO PP |
6 618 847 |
3 674 522 |
2 944 326 |
55,52 % |
REPROBEL |
311 065 457 |
257 002 966 |
54 062 491 |
82,62 % |
REPROPRESS |
15 094 003 |
12 813 735 |
2 280 268 |
84,89 % |
SABAM |
1 969 619 397 |
1 387 401 833 |
582 217 564 |
70,44 % |
SACD |
194 592 292 |
167 127 121 |
27 465 171 |
85,89 % |
SAJ/JAM |
25 494 736 |
13 432 047 |
12 062 689 |
52,69 % |
SCAM |
68 508 914 |
52 901 374 |
15 607 540 |
77,22 % |
SEMU |
12 473 635 |
6 722 985 |
5 750 649 |
53,90 % |
SIMIM |
190 687 344 |
136 819 609 |
53 867 735 |
71,75 % |
SOFAM |
27 437 429 |
15 528 399 |
11 909 030 |
56,60 % |
TONEELFONDS JANSSENS |
2 236 311 |
1 528 911 |
707 400 |
68,37 % |
VEWA |
31 001 420 |
22 832 812 |
8 168 608 |
73,65 % |
TOTAAL - TOTAL |
3 754 144 005 |
2 730 090 144 |
1 024 053 861 |
72,72 % |
Tabel 3 : Wijziging van de schuld aan de rechthebbenden
€ |
SCHULD
AAN |
SCHULD
AAN |
SCHULD
AAN |
AGICOA |
55 452 653 |
57 029 245 |
60 159 327 |
ASSUCOPIE |
1 995 381 |
2 173 463 |
1 982 522 |
AUVIBEL |
32 561 747 |
32 915 484 |
32 580 693 |
BAVP |
4 075 260 |
6 252 706 |
4 881 222 |
COPIEBEL |
2 244 067 |
1 947 862 |
2 111 384 |
COPIEPRESSE |
960 974 |
1 246 950 |
1 227 103 |
DE AUTEURS |
0 |
14 573 |
154 471 |
IMAGIA |
2 112 080 |
2 095 021 |
2 623 361 |
LIBRIUS |
1 159 589 |
3 651 477 |
2 380 675 |
LICENSE2PUBLISH (Reprocopy) |
995 891 |
199 582 |
166 021 |
PLAYRIGHT |
93 877 834 |
102 321 150 |
107 097 491 |
PROCIBEL |
12 268 361 |
14 481 801 |
16 574 839 |
REPRO PP |
2 163 092 |
1 781 701 |
2 206 368 |
REPROBEL |
39 411 248 |
34 036 098 |
19 935 554 |
REPROPRESS |
499 936 |
3 837 544 |
942 444 |
SABAM |
153 894 823 |
175 980 203 |
175 319 872 |
SACD |
14 217 387 |
13 555 407 |
4 231 908 |
SAJ/JAM |
3 689 599 |
4 322 463 |
5 142 803 |
SCAM |
2 570 040 |
2 843 926 |
2 761 919 |
SEMU |
2 152 462 |
2 828 857 |
2 520 995 |
SIMIM |
28 364 504 |
31 504 750 |
35 191 276 |
SOFAM |
4 527 609 |
4 703 381 |
4 673 717 |
TONEELFONDS JANSSENS |
23 945 |
41 581 |
26 254 |
VEWA |
7 302 423 |
7 829 532 |
7 797 832 |
TOTAAL |
466 520 905 |
507 594 757 |
492 690 051 |