Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-437

van Jean-Jacques De Gucht (Open Vld) d.d. 12 februari 2015

aan de vice-eersteminister en minister van Werk, Economie en Consumenten, belast met Buitenlandse Handel

Beheersvennootschappen - Auteursrechten en billijke vergoeding - Cultuur - Uitbetaling van de rechten

auteursrecht

Chronologie

12/2/2015Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 19/3/2015)
13/3/2015Antwoord

Vraag nr. 6-437 d.d. 12 februari 2015 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In België zijn verschillende collectieve beheersmaatschappijen actief op het gebied van audiorechten en audiovisuele rechten. Het betreft een hele rits beheersvennootschappen die worden onderverdeeld in diverse groepen: de beheersvennootschappen van auteurs, de beheersvennootschappen van uitgevers, de beheersvennootschappen van uitvoerende kunstenaars, de beheersvennootschappen van producenten en de overkoepelende beheersvennootschappen.

Diverse maatschappijen kwamen in het verleden meermaals in een slecht daglicht te staan. Om het hele kluwen transparanter te maken, werden diverse wetgevende initiatieven genomen. Ik verwijs tevens naar de eerdere schriftelijke vraag nr. 4-4176, en meer bepaald naar de tabel die de minister gaf voor de jaren 1998 tot 2008 betreffende de geïnde rechten, de verdeelde rechten en het verschil tussen beide, alsook naar de schriftelijke vragen 5-1279 en 5-5186, waarin de cijfers voor 2010 werden vrijgegeven. Voorts gaf de minister een overzicht van de schulden die als passief voorkomen op de balans.

Het auteursrecht en onder meer de billijke vergoeding zijn inherent verbonden aan cultuur en het cultuurbeleid alsook aan het mediabeleid (via onder meer de televisie- en uitzendrechten en de reprografische rechten). Het betreft dan ook bij uitstek een transversale gemeenschapsaangelegenheid.

Ter aanvulling van deze gegevens had ik heden graag het totaalplaatje gehad zoals eerder in de tabellen in het verleden werden gecommuniceerd. Hieromtrent heb ik dan ook volgende vragen:

1) Ik kreeg graag een overzicht voor elke beheersvennootschap van:

a) voor de jaren 2011 tot 2014, de geïnde rechten per jaar, de verdeelde rechten per jaar, het verschil tussen beide en de verhouding tussen beide, eveneens respectievelijk voor deze vier jaren;

b) de schulden die als passief voorkomen op de balans van elke vennootschap voor dezelfde jaren en dit in het licht van de nieuwe wetgeving.

2) Kan de geachte minister deze cijfers duiden? Hoe gaat hij de achterstand die er ongetwijfeld nog is, wegwerken?

Antwoord ontvangen op 13 maart 2015 :

1) a) Vooreerst wens ik het geachte lid er attent op te maken dat de gevraagde cijfers jaarlijks geanalyseerd worden door de Controledienst van de vennootschappen voor het beheer van auteursrechten en naburige rechten (hierna : Controledienst) en gepubliceerd worden in het jaarverslag van de Controledienst ingevolge artikel XI.288 van het Wetboek van economisch recht (hierna : WER). Ik verwijs hierbij naar tabel 9 van het jaarverslag 2013 die de schuld aan rechthebbenden per beheersvennootschap op 31 december 2012 weergeeft. Dit jaarverslag is online raadpleegbaar op de website van de federale overheidsdienst (FOD) Economie (http://economie.fgov.be/nl/binaries/Jaarverslag_2013_Controledienst_vennootschappen_beheer_auteursrechten_naburige_rechten_tcm325-261207.pdf).

Aangezien het boekjaar 2014 nog niet is afgesloten, zijn de cijfers voor dit boekjaar nog niet beschikbaar.

Wat betreft de geïnde en betaalde rechten voor boekjaren 2011, 2012 en 2013 verwijs ik het geachte lid naar tabel 1, waarin de gegevens terug te vinden zijn uit de jaarlijkse aangiften van de beheersvennootschappen bij de Controledienst van 2011 (kolommen 2 en 5), 2012 (kolommen 3 en 6) en 2013 (kolommen 4 en 7). Voor het boekjaar 2013 kunnen er nog aanpassingen gebeuren en zullen de definitieve cijfers pas beschikbaar zijn in juni 2015. Ik merk hierbij op dat de cijfers van de beheersvennootschappen Almo en Güfa wegens onvolledigheid niet opgenomen zijn in deze tabellen.

Een vergelijking tussen de totaal geïnde en de totaal betaalde bedragen over de relatief korte termijn van drie jaar kan misleidend zijn aangezien de bedragen die aan de rechthebbenden werden betaald in één jaar niet noodzakelijk overeenstemmen met de rechten die datzelfde jaar door de beheersvennootschappen werden geïnd. Dat er een zekere tijd verstrijkt tussen het innen, het verdelen en effectieve betaling van de rechten is inherent aan het verdelingsproces. Alvorens de geïnde rechten worden uitbetaald aan de rechthebbenden, moet immers met voldoende graad van zekerheid en precisie bepaald worden op basis van allerhande gegevensbronnen (playlists, steekproeven, gegevens van gebruikers, …) welk bedrag aan elke rechthebbende toekomt. De beheersvennootschappen zijn echter verplicht de inning en verdeling van rechten binnen een redelijke termijn te volbrengen. Artikel XI.252, § 2, WER verplicht de beheersvennootschappen ertoe de geïnde rechten te verdelen aan de rechthebbenden binnen een termijn van vierentwintig maanden. Indien zij hierin niet slagen, dienen zij in hun jaarverslag aan te geven voor welke rechten dit het geval is en hiervoor een motivering te geven.

Het is aldus nuttiger om de totaalbedragen te bekijken tussen 1998 en 2013 zoals het geachte lid kan raadplegen in tabel 2. Kolom 2 geeft de totaal geïnde bedragen tussen 1998 en 2013 weer, kolom 3 de totaal betaalde bedragen tussen 1998 en 2013 en kolom 4 het verschil tussen beide. Er dient evenwel te worden verduidelijkt dat die bedragen gebaseerd zijn op de effectieve inningen en betalingen. De cijfers in kolom 4 mogen dan ook niet worden verward met de schuld aan rechthebbenden, die gebaseerd is op de geboekte bedragen.

In de laatste kolom kan het geachte lid de verhouding tussen de totaal geïnde en totaal betaalde bedragen tussen 1998 en 2013 zien per beheersvennootschap. De verhouding tussen deze bedragen over alle beheersvennootschappen heen bedraagt 72,72 %. De resterende 27,28 % omvat naast commissies van de beheersvennootschappen eveneens voorbehouden rechten en niet toewijsbare rechten ingevolge artikel XI.264 WER.

1) b) De schuld aan rechthebbenden per beheersvennootschap vindt het geachte lid in tabel 3, met in kolom 2 de toestand op 31 december 2011, in kolom 3 op 31 december 2012 en in kolom 4 op 31 december 2013. Deze gegevens zijn afkomstig van de jaarlijkse aangiften van de beheersvennootschappen zoals neergelegd bij de Controledienst. Voor wat betreft 2013 is de schuld aan rechthebbenden nog niet finaal gecontroleerd en kunnen de uiteindelijke cijfers nog verschillen van de voorlopig neergelegde. Een vergelijking tussen de totale schuld aan rechthebbenden van alle beheersvennootschappen op 31 december 2011 en deze op 31 december 2013 geeft een stijging aan van 26 miljoen euro of 5,6 %. Ten opzichte van 2012 daarentegen daalt de totale schuld aan rechthebbenden in 2013 met 15 miljoen euro of 2,9 %. Aangezien de cijfers van 2013 nog niet definitief zijn, is het afwachten of er effectief sprake is van een dalende trend.

Er dient te worden onderstreept dat het bedrag van de schuld aan rechthebbenden berekend wordt op basis van de geboekte rechten, wat impliceert dat dat bedrag geïnde rechten omvat, maar ook facturen die betwist worden door de gebruiker en niet-geïnde facturen.

Het moment waarop de vergoeding voor de beheersvennootschap geboekt wordt, verschilt onder meer naargelang van de complexiteit van de toekenning van de rechten aan de individuele rechthebbenden. Sommige vennootschappen kunnen het bedrag van de vergoeding bepalen op het moment van de inning, terwijl andere dat bedrag of een deel ervan slechts kunnen bepalen bij de verdeling van de rechten. De schuld aan rechthebbenden is dan ook een brutobedrag dat gedeeltelijk de commissie van de vennootschappen omvat. De schuld aan rechthebbenden bevat tevens gereserveerde bedragen die later aan de rechthebbenden zullen worden uitbetaald volgens de verdelingsregels van elke vennootschap. Bovendien zullen in bepaalde gevallen bij dat bedrag de kosten van de beheersvennootschap worden ondergebracht voor de bijdrage aan het organieke fonds, voor uitgaven voor sociale en culturele doeleinden, financiële lasten voor rekening van de rechthebbenden, de roerende voorheffing, eventueel de btw die moet worden betaald aan de btw-plichtige rechthebbenden en andere lasten die door de rechthebbenden zouden moeten worden gedragen.

2) Een reeks ingrijpende veranderingen voor beheersvennootschappen is ingevoerd bij koninklijk besluit van 25 april 2014 betreffende de administratieve en boekhoudkundige organisatie, de interne controle, de boekhouding en de jaarrekeningen van de vennootschappen voor het beheer van auteursrechten en naburige rechten alsook de informatie die zij moeten verschaffen (Belgisch Staatsblad van 27 juni 2014), waarbij enkele bepalingen in werking getreden zijn op 1 oktober 2014 en het merendeel op 1 januari 2015. Deze verplichtingen hebben voornamelijk als doel de transparantie van het beheer door de beheersvennootschappen te bevorderen, dit door hen onder meer te verplichten een analytische boekhouding in te stellen, in interne controlemechanismen en risicoanalyses te voorzien, meer informatie te verschaffen aan rechthebbenden en gebruikers, en een duidelijke afscheiding te verzekeren tussen het eigen vermogen van de beheersvennootschap en dat van de rechthebbenden. Dit moet de Controledienst in staat stellen gerichtere analyses te maken van de financiële gegevens van de beheersvennootschappen.

Volgens artikel XI.252, § 2, WER moeten de beheersvennootschappen erop toezien de rechten te verdelen binnen de vierentwintig maanden na inning. De schuld aan rechthebbenden behelst in wezen de geïnde rechten die nog niet verdeeld en betaald zijn. Het feit dat deze schuld in haar geheel minder bedraagt dan de totale geïnde rechten van de laatste twee jaren, wijst er op dat de verdelingstermijn van vierentwintig maanden grosso modo gerespecteerd wordt. Op grond van artikel 17 van het koninklijk besluit van 25 april 2014 moeten de beheersvennootschappen in de bijlage bij de jaarrekeningen een uitsplitsing verstrekken, per inningsjaar, van de schulden die voortvloeien uit de boeking van de rechten, de inning ervan, de verdeling ervan, alsook de effectieve betaling aan de rechthebbenden. Via dat besluit wordt de traceerbaarheid in de tijd van de rechten van hun boeking tot hun uitbetaling verzekerd. Aldus zal de Controledienst naast een algemene controle van de verdelingstermijn van vierentwintig maanden ook een meer doelgerichte controle kunnen uitvoeren.

Tot slot stelt artikel XI.258 WER een verplichting in voor de beheersvennootschappen om te voorzien in een interne klachtenprocedure voor rechthebbenden en gebruikers tegen individuele handelingen van beheer van auteursrechten en naburige rechten. De beheersvennootschappen beschikken over één maand – te verlengen met één maand mits motivering – om te reageren op deze klachten. Op die manier kunnen rechthebbenden en gebruikers rechtstreeks klacht indienen bij de beheersvennootschap en op korte termijn gehoor krijgen. Indien zij geen genoegdoening vinden door deze procedure, staat het de rechthebbende of gebruiker uiteraard nog steeds vrij gebruik te maken van de klachtenprocedure van de Controledienst of naar de rechter te stappen.

Tabel 1 : Inningen en betalingen van rechten 2011 - 2012 -2013

TOTAAL
GEIND 2011

TOTAAL
GEIND 2012

TOTAAL
GEIND 2013

TOTAAL BETAALD 2011

TOTAAL
BETAALD 2012

TOTAAL
BETAALD 2013

AGICOA

15 711 933

24 262 180

23 005 080

16 822 210

14 870 209

21 986 851

ASSUCOPIE

1 215 133

1 197 889

981 106

1 047 671

997 385

987 100

AUVIBEL

24 777 792

25 105 592

24 218 307

23 200 103

22 911 609

23 503 130

BAVP

3 789 637

6 258 570

4 159 590

4 983 465

3 951 633

3 864 968

COPIEBEL

2 768 002

1 967 019

3 234 110

1 508 943

2 011 065

2 553 020

COPIEPRESSE

2 386 299

2 887 615

2 925 335

1 167 415

793 466

2 244 180

DE AUTEURS


32 563

483 074


18 921

333 833

IMAGIA

1 682 362

1 452 396

1 859 418

1 588 429

1 576 399

1 418 621

LIBRIUS 

2 983 101

4 839 295

2 372 310

2 956 385

938 149

3 595 568

LICENSE2PUBLISH (Reprocopy)

1 928 888

3 176 952

2 549 177

1 744 097

2 172 021

3 474 845

PLAYRIGHT

19 989 749

16 889 881

17 950 428

17 556 028

3 422 600

5 912 853

PROCIBEL

5 180 398

4 083 378

3 967 195

2 423 481

1 976 810

2 006 360

REPRO PP

343 748

984 242

171 565

685 641

423 185

529 912

REPROBEL

24 872 163

25 861 916

25 401 856

20 165 038

30 508 272

21 884 175

REPROPRESS

927 391

3 819 698

332 176

1 257 044

0

3 027 612

SABAM

122 570 043

150 452 039

139 931 927

104 907 711

98 328 288

99 554 616

SACD

18 523 359

17 364 706

17 788 203

14 641 340

14 789 614

15 527 915

SAJ/JAM

2 162 047

2 340 741

1 695 905

1 946 154

1 008 485

520 779

SCAM

7 169 487

6 455 322

6 423 112

5 094 652

5 412 451

5 333 097

SEMU

1 539 153

2 287 412

1 770 475

954 392

1 011 327

1 548 611

SIMIM

20 637 785

19 719 755

22 989 293

12 213 237

14 273 254

14 766 657

SOFAM

2 097 436

2 070 405

1 778 384

1 322 267

978 310

1 165 571

TONEELFONDS JANSSENS

248 185

262 873

275 993

158 865

177 420

193 205

VEWA

2 779 755

2 806 041

2 346 159

2 265 531

2 209 083

2 334 025

TOTAAL

286 283 844

326 578 478

308 610 180

240 610 097

224 759 956

238 267 505



Tabel 2 : Inningen en betalingen cumulatief 1998 – 2013

TOTAAL GEIND
1998-2013

TOTAAL BETAALD
1998-2013

SALDO TOTAAL GEIND - TOTAAL BETAALD

PERCENTAGE TOTAAL BETAALD / TOTAAL GEIND

AGICOA 

261 062 273

207 705 916

53 356 357

79,56 %

ASSUCOPIE

13 371 510

9 870 396

3 501 114

73,82 %

AUVIBEL

236 065 326

214 868 500

21 196 826

91,02 %

BAVP

51 756 128

42 070 065

9 686 063

81,29 %

COPIEBEL

23 506 417

19 080 598

4 425 819

81,17 %

COPIEPRESSE

16 679 458

10 265 762

6 413 695

61,55 %

DE AUTEURS

515 636

352 754

162 882

68,41 %

IMAGIA

24 604 807

22 542 830

2 061 977

91,62 %

LIBRIUS 

36 840 923

29 953 229

6 887 694

81,30 %

LICENSE2PUBLISH (Reprocopy)

20 362 244

18 716 751

1 645 494

91,92 %

PLAYRIGHT (Uradex)

175 964 357

52 910 313

123 054 044

30,07 %

PROCIBEL

38 585 143

23 966 717

14 618 425

62,11 %

REPRO PP

6 618 847

3 674 522

2 944 326

55,52 %

REPROBEL

311 065 457

257 002 966

54 062 491

82,62 %

REPROPRESS

15 094 003

12 813 735

2 280 268

84,89 %

SABAM

1 969 619 397

1 387 401 833

582 217 564

70,44 %

SACD

194 592 292

167 127 121

27 465 171

85,89 %

SAJ/JAM

25 494 736

13 432 047

12 062 689

52,69 %

SCAM

68 508 914

52 901 374

15 607 540

77,22 %

SEMU

12 473 635

6 722 985

5 750 649

53,90 %

SIMIM

190 687 344

136 819 609

53 867 735

71,75 %

SOFAM

27 437 429

15 528 399

11 909 030

56,60 %

TONEELFONDS JANSSENS

2 236 311

1 528 911

707 400

68,37 %

VEWA

31 001 420

22 832 812

8 168 608

73,65 %

TOTAAL - TOTAL

3 754 144 005

2 730 090 144

1 024 053 861

72,72 %



Tabel 3 : Wijziging van de schuld aan de rechthebbenden

SCHULD AAN
RECHTHEBBENDEN PER
31/12/2011

SCHULD AAN
RECHTHEBBENDEN PER
31/12/2012

SCHULD AAN
RECHTHEBBENDEN PER
31/12/2013
(aangegeven cijfers)

AGICOA 

55 452 653

57 029 245

60 159 327

ASSUCOPIE

1 995 381

2 173 463

1 982 522

AUVIBEL

32 561 747

32 915 484

32 580 693

BAVP

4 075 260

6 252 706

4 881 222

COPIEBEL

2 244 067

1 947 862

2 111 384

COPIEPRESSE

960 974

1 246 950

1 227 103

DE AUTEURS

0

14 573

154 471

IMAGIA

2 112 080

2 095 021

2 623 361

LIBRIUS 

1 159 589

3 651 477

2 380 675

LICENSE2PUBLISH (Reprocopy)

995 891

199 582

166 021

PLAYRIGHT

93 877 834

102 321 150

107 097 491

PROCIBEL

12 268 361

14 481 801

16 574 839

REPRO PP

2 163 092

1 781 701

2 206 368

REPROBEL

39 411 248

34 036 098

19 935 554

REPROPRESS

499 936

3 837 544

942 444

SABAM

153 894 823

175 980 203

175 319 872

SACD

14 217 387

13 555 407

4 231 908

SAJ/JAM

3 689 599

4 322 463

5 142 803

SCAM

2 570 040

2 843 926

2 761 919

SEMU

2 152 462

2 828 857

2 520 995

SIMIM

28 364 504

31 504 750

35 191 276

SOFAM

4 527 609

4 703 381

4 673 717

TONEELFONDS JANSSENS

23 945

41 581

26 254

VEWA

7 302 423

7 829 532

7 797 832

TOTAAL

466 520 905

507 594 757

492 690 051