Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-429

van Nadia El Yousfi (PS) d.d. 30 januari 2015

aan de staatssecretaris voor Armoedebestrijding, Gelijke Kansen, Personen met een beperking, en Wetenschapsbeleid, belast met Grote Steden, toegevoegd aan de Minister van Financiën

Beeld van de vrouw in de media - Aanwezigheid van seksistische stereotypen - Aanpak - Samenwerking tussen de Gemeenschappen - Seksistische reclame - Jury voor Ethische Praktijken - Zorra-prijs - Eventuele herinvoering

massamedia
commerciële media
ethiek
discriminatie op grond van geslacht
audiovisuele industrie
reclame
vrouw

Chronologie

30/1/2015Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 5/3/2015)
15/6/2015Antwoord

Vraag nr. 6-429 d.d. 30 januari 2015 : (Vraag gesteld in het Frans)

Seksistische stereotypen zijn nog altijd zeer sterk aanwezig in de diverse media. Die transversale materie bij uitstek heeft een raakvlak met de bevoegdheden van de Gemeenschappen inzake het audiovisuele. In 2006 deed de Franse Gemeenschap een studie naar de integratie bij jongeren van seksistische stereotypen uit de media. Die studie toonde aan dat die stereotypen bij de jongeren zeer sterk zijn geïntegreerd.

Sommigen zijn zeer grote televisiekijkers en de programma's die ze zien, bevatten vaak seksistische stereotypen. Ik denk meer bepaald aan de reclame met seksistische boodschappen waarmee jongeren en kinderen overspoeld worden. We moeten bijzonder waakzaam zijn dat geen reclamebeelden of -boodschappen worden verspreid die zouden kunnen worden geïnterpreteerd als een aansporing tot discriminatie ten aanzien van personen, of groepen van personen, op basis van hun geslacht.

Zowel de Franse Gemeenschap (Actieplan voor de gelijkheid en de diversiteit in de audiovisuele media; het project “Tu sais quoi? T'es pas mon stéréotype!”) als de Vlaamse overheden (Genderklik; creatie van een gegevensbank met medewerking van experts uit groepen die traditioneel weinig aan bod komen in de media) hebben heel wat initiatieven genomen. Bestaat er tussen de twee grote Gemeenschappen echter een mechanisme voor de uitwisseling van goede praktijken?

Kan de staatssecretaris meedelen hoeveel klachten bij de Jury voor Ethische Praktijken (JEP) zijn ingediend met betrekking tot seksistische reclame?

In Spanje is de prijs “Gelijkheid creëren” ingevoerd. Het gaat om een prijs die door reclamemakers aan collega's wordt uitgereikt en om een publieksprijs; beide belonen reclame die het best seksistische stereotypen doorbreekt. Is een gelijkaardig initiatief niet mogelijk in België? Bij gebrek aan middelen overhandigt Zorra, de denktank voor gender en media, een dergelijke prijs niet meer in België.

Antwoord ontvangen op 15 juni 2015 :

Seksistische stereotypen zijn inderdaad nog teveel aanwezig in de media. Zoals u aanhaalt, is dit een transversale bevoegdheid. De Gemeenschappen die eigen initiatieven ontwikkelen en kunnen, als ze dat wensen, hun best practices uitwisselen na aanleiding van de nationale verslagen die België aan de internationale instanties bezorgt, zoals het verslag dat in 2014 ter gelegenheid van de verjaardag van het Actieplatform van Peking aan de Verenigde Naties werd overgemaakt.

Wat seksistische reclame betreft, werkt het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen samen met de Jury voor ethische prakijken inzake Reclame (JEP), in het bijzonder door de deelname van een medewerker van het Instituut aan een van de kamers van de jury van eerste aanleg. In het laatste jaarverslag heeft het Instituut de klachten bij de JEP aangaande seksisme in 2013 geanalyseerd. Van de in 2013 door de JEP behandelde klachten ging ongeveer 13,2 % over seksisme in de reclame (iets minder dan in 2012). Dit percentage van ongeveer 15 % blijft sinds 2010 constant.

De meerderheid van deze klachten gaat over het seksistische karakter van reclame of over het vernederende beeld van vrouwen dat afbreuk doet aan hun waardigheid. Een groter percentage dan de voorgaande jaren houdt verband met de stereotiepe rollen van vrouwen en mannen (34,7 % van de klachten wegens seksisme).

13 % van de ingediende klachten kreeg een advies van voorbehoud en 34,8 % een beslissing tot stopzetting of wijziging op basis van argumenten die verband hielden met discriminatie, maatschappelijke verantwoordelijkheid of menselijke waardigheid. De JEP is van oordeel dat ongeveer de helft van de klachten in dit domein gefundeerd zijn.

Ik denk dat de initiatieven uit de reclamewereld zoals een « peer award » interessant zijn en een denkoefening binnen de sector mogelijk maken.