Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-1649

van Christie Morreale (PS) d.d. 14 november 2017

aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

Contraceptie - Kwetsbare bevolkingsgroepen - Toegang - Prijs - Verhoogde tegemoetkoming van de verplichte ziekteverzekering - Voorwaarden - Draagwijdte - Spiraaltjes en implantaten - Mogelijke terugbetaling

anticonceptie
ziekteverzekering
remgeld

Chronologie

14/11/2017Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 14/12/2017)
3/3/2018Antwoord

Vraag nr. 6-1649 d.d. 14 november 2017 : (Vraag gesteld in het Frans)

Al deze vragen vallen binnen de bevoegdheid van de Senaat omdat ze een federale materie betreffen die invloed heeft op de bevoegdheden van de deelstaten inzake ziektepreventie, jeugdbeleid, gelijke kansen, vrouwenrechten, enzovoort.

In december 2001 werd vanuit de vaststelling dat de prijs van de pil drempelverhogend was voor het gebruik ervan, door de interministeriële conferentie van de ministers van Volksgezondheid verschillende maatregelen genomen om de toegang tot voorbehoedsmiddelen te verbeteren.

Toenmalig federaal minister van Sociale Zaken Rudy Demotte besliste om een verhoogde tegemoetkoming in te voeren voor alle vrouwen jonger dan 21 jaar. Die verhoogde tegemoetkoming kwam bovenop de eventuele terugbetaling die al werd toegepast in het algemeen stelsel op voorlegging van een medisch voorschrift. Die leeftijdsgrens was toen gerechtvaardigd, maar moet nu misschien opnieuw bekeken worden. Moeten we de verhoogde tegemoetkoming niet uitbreiden tot de meest kwetsbare bevolkingsgroepen? Kunnen we overwegen de leeftijdsgrens voor terugbetaling op te trekken?

Ook de morning-afterpil kan enkel gratis verkregen worden met een medisch voorschrift. Die pil wordt sinds 2001 nochtans vrij verkocht. Als een meisje ze in de apotheek koopt zonder medisch voorschrift, kan ze die pil wel krijgen, maar moet ze ze eerst betalen en moet ze daarna een terugbetaling vragen aan het ziekenfonds. Als ze de pil gratis wil krijgen moet ze eerst naar de dokter en daar betalen voor een raadpleging. Voor steeds meer mensen die het niet breed hebben, kan dit de toegang tot contraceptie bemoeilijken. Daarom is in Frankrijk een systeem ingesteld waarbij de apotheek de kostprijs voorschiet en daarna een terugbetaling krijgt van het ziekenfonds. Kan zo'n systeem ook in België worden ingevoerd?

Bovendien kunnen volgens het koninklijk besluit van 16 september 2013 ter vaststelling van een specifieke tegemoetkoming in de kostprijs van contraceptiva voor vrouwen, jonger dan 21 jaar en in het bijzonder artikel 2 daarvan, enkel vrouwen een verhoogde tegemoetkoming krijgen. Een man die in een spoedeisende situatie zijn partner zou willen helpen, zou dan toch de volledige prijs moeten betalen. Moet dit besluit niet gewijzigd worden zodat mannen een morning-afterpil kunnen kopen voor hun partner?

Voorbehoedsmiddelen zijn de jongste jaren enorm geëvolueerd. Medische studies tonen aan dat spiraaltjes en anticonceptie-implantaten doeltreffender zijn dan de hormonale methodes. Bovendien worden de hormonale middelen steeds meer gewantrouwd: jongvolwassenen beschouwen hormonen als slecht voor hun gezondheid, hun libido, hun toekomstige vruchtbaarheid, enzovoort. Spiraaltjes en inplantaten worden door het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV) echter nog steeds niet terugbetaald aan vrouwen ouder dan 21 jaar. Sommige ziekenfondsen betalen ze wel terug volgens hun eigen criteria, maar dat maakt de regeling complexer. Niet alle artsen kennen die regeling en ze is verschillend in Wallonië, Brussel en Vlaanderen. Waarom betaalt het RIZIV die voorbehoedsmiddelen niet aan alle vrouwen terug?

Antwoord ontvangen op 3 maart 2018 :

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op haar vraag.

Op basis van de elementen waarover ik momenteel beschik, lijkt het niet nodig aanpassingen te voorzien aan het koninklijk besluit ter vaststelling van een specifieke tegemoetkoming in de kostprijs van contraceptiva voor vrouwen, jonger dan eenentwintig jaar en dit noch wat de doelgroep betreft, noch wat het terugbetalingsmechanisme betreft.

Wat de morning after pil betreft, kan een man deze in een apotheek verkrijgen aan de volledige kostprijs. Op basis van een voorschrift opgesteld op naam van een meisje jonger dan eenentwintig jaar, kan deze pil gratis bekomen worden, ongeacht de persoon die zich in de apotheek met het voorschrift aanbiedt.

Een aantal voorbehoedsmiddelen is gedeeltelijk terugbetaald voor vrouwen vanaf eenentwintig jaar.

Wat de voorbehoedsmiddelen betreft die niet terugbetaald zijn voor vrouwen vanaf eenentwintig jaar, moet benadrukt worden dat de terugbetalingsaanvraag voor een geneesmiddel of een implant ingediend moet worden door het bedrijf dat het commercialiseert. Voor de hormonale implantaten en de hormonale spiraaltjes, die het statuut van geneesmiddel hebben, of koperen spiraaltjes, die het statuut van medisch hulpmiddelen hebben, is er tot op heden geen terugbetalingsaanvraag toegekomen op het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV).