Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-8750

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 17 april 2013

aan de minister van Financiën, belast met Ambtenarenzaken

Onbeheerde nalatenschappen - Aantallen - Meldingsplicht - Kostprijs van een curator - Inbezitstelling

erfenis
bankdeposito

Chronologie

17/4/2013Verzending vraag
24/7/2013Rappel
6/9/2013Antwoord

Vraag nr. 5-8750 d.d. 17 april 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De rechtbank van eerste aanleg kan op verzoek van een schuldeiser of van de overledene of van elke persoon die een belang tegenover de nalatenschap kan laten gelden een curator laten aanstellen over een onbeheerde nalatenschap. Het aanstellen van een curator brengt echter een kost met zich mee, waardoor schuldeisers en nabestaanden soms zeer terughoudend zijn om de nalatenschap te claimen.

Hierdoor blijft er ook heel wat geld op geblokkeerde rekeningen staan. De bank kan dan rustig een jaarlijkse kost "overlijden" aanrekenen (tussen 50 en 150 euro naargelang van de bank) tot al het geld is opgesoupeerd.

Hierover de volgende vragen.

1) Heeft de geachte minister zicht op het aantal rekeningen bij banken die geblokkeerd blijven omdat er geen erfopvolging is (en die niet opgeëist worden door overheid of schuldeisers wegens het lage bedrag)? Hebben de banken hieromtrent een meldingsplicht aan de overheid? Beaamt de geachte minister dat dit een gemiste kans is voor de schuldeisers, de nabestaanden of de staat die tenslotte meer recht hebben op dit geblokkeerde geld dan de banken?

2) Wat is de minimumkost voor het aanstellen van een curator? Volgens KB 10/08/1998 bedraagt dit minimum 750 euro, klopt dit? Wie draait er op voor deze kost als er onvoldoende actief is in de nalatenschap?

3) Wanneer er bij een sterfgeval geen erfgerechtigden zijn, komt de nalatenschap toe aan de Staat. De inbezitstelling wordt niet gevraagd indien de nalatenschap de Staat geen netto financieel voordeel zal opleveren. Vanaf welk (minimum) bedrag wordt er doorgaans overgegaan tot een inbezitstelling?

Antwoord ontvangen op 6 september 2013 :

1. De Deposito- en Consignatiekas (DCK) heeft geen zicht op het aantal rekeningen dat bij de banken geblokkeerd blijft omdat er geen erfopvolging is. Er bestaat hieromtrent geen enkele meldingsplicht.

Wel dient er rekening gehouden te worden met de wet van 24 juli 2008 op de slapende rekeningen, safes en verzekeringsovereenkomsten. Overeenkomstig deze wetgeving zijn de banken verplicht om rekeningen waarop er gedurende vijf jaar geen enkele activiteit meer is geweest over te maken aan de DCK. Belangrijk hierbij is evenwel dat daadwerkelijk geblokkeerde rekeningen niet onder deze wetgeving vallen en dus niet aan de DCK moeten worden overgemaakt (artikel 25 Wet slapende rekeningen).

Concreet worden de niet-geblokkeerde rekeningen van een overleden persoon dus na vijf jaar slapend, bij gebrek aan enige activiteit. Indien het saldo van de desbetreffende rekeningen lager is dan twintig euro, worden ze zonder mededeling van de gegevens van de eigenaar aan de DCK overgemaakt en toegekend aan het Zilverfonds (artikel 42 Wet slapende rekeningen). Bij een batig saldo van twintig euro of meer dient de bank eerst de rechthebbenden op te sporen en worden de gelden pas overgemaakt aan de DCK, wanneer deze opsporingsprocedure niets heeft opgeleverd. In dit geval worden ook de gegevens van de titularis van de rekening doorgegeven, en kunnen rechthebbenden de gelden gedurende dertig jaar opvragen bij de DCK. Na dertig jaar speelt de verkrijgende verjaring en worden de gelden aan de Schatkist overgemaakt (artikel 41 Slapende rekeningen).

Aangezien zulks niet gespecificeerd dient te worden, heeft de DCK geen zicht op het aantal onbeheerde nalatenschappen, dat zich mogelijks onder de reeds overgedragen slapende tegoeden bevindt. De DCK weet evenmin in hoeverre alle rekeningen van onbeheerde nalatenschappen daadwerkelijk geblokkeerd worden en dus niet worden overgedragen aan de DCK, doch stelt enkel vast dat er zich onder de slapende rekeningen, rekeningen van overleden personen bevinden.

Tot slot worden de fondsen van de onbeheerde nalatenschappen door de curator verplicht overgemaakt aan de agentschappen van de DCK. Op 18 april 2013 waren er in het totaal 4 735 dossiers onbeheerde nalatenschappen geopend voor een totaal van 45 452 148,23 euro.

2. Artikel 2 van het Koninklijk Besluit van 10 augustus 1998 bepaalt dat het minimumbedrag 1 005,07 euro bedraagt vanaf 1 januari 2012 (Bericht van 15 december 2011 voorgeschreven door artikel 8, tweede lid, van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 houdende de vaststelling van de regels en barema's tot bepaling van de kosten en het ereloon van de curatoren, Belgisch Staatsblad van15 december 2011, 74 661). De curator neemt zijn kosten en honoraria vooraf op het actief van de erfloze nalatenschap. Dit betreft een bevoorrechte schuldvordering, die onderworpen is aan de controle van de rechtbank die de curator heeft aangesteld en waaraan hij rekenschap dient te geven over zijn beheer van de nalatenschap.

Indien er onvoldoende actief is in de nalatenschap kan de curator om de kosteloze rechtspleging verzoeken (artikel 666 Gerechtelijk Wetboek.)

3. De nalatenschappen van de personen, die zonder rechtsopvolgers overlijden of van wie de nalatenschap verlaten is, worden in principe opgeëist door de Staat wanneer het gekende netto-actief van deze nalatenschappen minstens 12 500 euro bedraagt.