Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-8650

van Jean-Jacques De Gucht (Open Vld) d.d. 27 maart 2013

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken

Midden-Oosten - Wapenleveringen - Wapenembargo - Wapenvergunningen

Syrië
wapenhandel
wapenvoorziening
internationale sanctie
Midden-Oosten

Chronologie

27/3/2013Verzending vraag
5/7/2013Antwoord

Vraag nr. 5-8650 d.d. 27 maart 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Sinds het uitbreken van de Arabische Lente werd door Europa al snel een wapenembargo afgekondigd. In de realiteit echter wordt dit beleid niet door alle lidstaten ter harte genomen. Zo oefenden Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk onlangs druk uit om het wapenembargo naar Syrië op te heffen en is Frankrijk wapens blijven exporteren naar Libië toen daar onrust uitbrak.

Bovendien toont een rapport van het Vlaams Vredesfonds ons dat in 2011, wanneer de Arabische Lente uitbrak, vergunningen werden toegekend voor de levering van wapens ter waarde van 9 miljard euro vanuit Europa aan het Midden-Oosten. Ook België weigerde geen enkele vergunning voor de levering van wapens aan het Midden-Oosten, al werden de vergunningen aan Egypte en Bahrein bevroren. Bovendien zijn vooral de wapens van FN zeer geschikt voor het type opstanden als de Arabische Lente.

Daarnaast is er ook sprake van doorvoerhandel. Saudi-Arabië maakt er geen geheim van dat het wapens levert aan radicale Syrische rebellen, maar toch blijft Europa, en dus ook België, wapens leveren aan het koninkrijk.

Daarom had ik enkele vragen voor de geachte minister.

1) Hebt u cijfers over de vergunningen voor wapenleveringen die uitgereikt zijn in 2012 en voor welke landen?

2) Bent u van plan om vergunningen voor wapenleveringen aan landen, die openlijk toegeven wapens te leveren aan een regime of rebellen in een land dat een wapenembargo is opgelegd, te bevriezen?

Antwoord ontvangen op 5 juli 2013 :

1. Sinds 2003 is het beleid inzake wapenuitvoervergunningen geregionaliseerd. Enkel voor uitvoer van wapens afkomstig van Defensie of Federale Politie wordt nog een federale uitvoervergunning afgeleverd. Dit gebeurt door de federale minister van Economie bij wie u de beschikbare informatie kan opvragen. Deze informatie wordt overigens regelmatig overgemaakt door de Federale Overheidsdienst (FOD) Economie aan het Federale Parlement. 

Voor wat betreft de wapenvergunningen die worden uitgereikt door de Gewesten, dien ik u te verwijzen naar de regelmatige rapportering per Gewestelijke administratie aan de betrokken Gewestelijke Parlementen. 

Voor wat betreft de cijfers over de wapenvergunningen in de Europese Unie, kan ik u verwijzen naar de gegevens die jaarlijks worden beschikbaar gemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie via een link naar het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid en het sub-item wapenhandel. De cijfers voor het jaar 2012 zijn nog niet beschikbaar en worden verwacht tegen midden 2013. 

2. De federale minister van Buitenlandse Zaken heeft sinds 2003 geen bevoegdheid meer aangaande het verlenen, weigeren of bevriezen van wapenuitvoervergunningen. Het Samenwerkingsakkoord dienaangaande met de Gewesten voorziet in een consultatiemechanisme. Over de wapenuitvoer naar het Midden-Oosten en Noord-Afrika in de context van de Arabische Lente werd meermaals zulk overleg gevoerd waarbij mijn Departement bijkomende informatie verschaft aan de Gewesten over de toestand in de regio. Het spreekt voor zich dat een bestaand wapenembargo, opgelegd door internationale organisaties waarvan ons land lid is (zoals de Verenigde Naties (VN), Organisatie voor veiligheid en samenwerking in Europa (OVSE), Europese Unie (EU)), een determinerende factor is bij de besluitvorming over wapenuitvoer. De verplichting om een embargo opgelegd door de VN Veiligheidsraad te respecteren, wordt overigens ook bevestigd in het recent aangenomen Internationaal Verdrag over de Wapenhandel (Arms Trade Treaty) dat door ons land zal worden ondertekend en hopelijk ook snel door al onze Parlementen zal worden geratificeerd. Het is natuurlijk nodig met de gepaste aandacht de precieze bewoordingen van elk embargo te lezen aangezien er geval per geval verschillen kunnen bestaan over de juiste aard van de goederen onder embargo en mogelijke uitzonderingen met betrekking tot de eindgebruikers. Het debat binnen de EU over de gedeeltelijke opheffing van het bestaande embargo ten aanzien van Syrië is nog aan de gang en illustreert het belang van een gemoduleerde aanpak.