Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-7654

van Nele Lijnen (Open Vld) d.d. 8 januari 2013

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken

Griekenland - Xenofobie - Geweld tegen minderheden - Extreemrechtse partij Gouden Dageraad - Politie - Asielpolitiek - Signaal vanuit Europa

Griekenland
xenofobie
politiek asiel
illegale migratie
racisme
discriminatie op grond van een handicap
discriminatie op grond van seksuele geaardheid
geweld
asielzoeker

Chronologie

8/1/2013Verzending vraag
26/3/2013Rappel
5/7/2013Antwoord

Vraag nr. 5-7654 d.d. 8 januari 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Al enkele maanden verschijnen er berichten in de media over het toenemende geweld tegen immigranten in Griekenland. Het land is zowat de belangrijkste aankomstplaats voor immigranten uit het Midden-Oosten, Afrika en Azië. Sommige journalisten verbinden deze verontrustende ontwikkeling aan de wanhoop van de crisis en het succes van de extreemrechtse partij Gouden Dageraad. Onder de slogan "Griekenland voor de Grieken" maakt de groep zich schuldig aan grof geweld tegen legale en illegale immigranten, daar deze mensen volgens de partij de oorzaak van alle problemen zijn. "We voeren een oorlog tegen indringers," verklaarde een partij- en parlementslid aan de BBC. Met zwarte outfits en een symbool dat doet denken aan de Swastika, is een vergelijking met de fascistische bruin- of zwarthemden uit de jaren 1930 niet ver weg. De partij haalde bij de jongste verkiezingen bijna 7 % en recente peilingen zetten de partij op 12 %.

Gouden Dageraad kan relatief vrij te werk gaan, want de politie beschouwt hun misdaden niet als prioritair. Zo kwam niemand tussenbeide toen in september verschillende partijleden op een markt standjes van immigranten kort en klein sloegen. Een mogelijke reden voor de lakse houding bij de politie zou zijn dat vele agenten zelf gestemd hebben op Gouden Dageraad en dus best kunnen leven met dit specifieke geweld. Partijleden dragen vaak jasjes met het opschrift "Politie", wat de verwarring alleen maar groter maakt wanneer ze het recht in eigen handen nemen. Ook minister Nikos Dendias, die verantwoordelijk is voor de openbare orde, wil de immigratie harder aanpakken, omdat immigranten een grotere bedreiging zijn dan de crisis. Hij heeft de politie dan ook toestemming gegeven immigranten actiever op te sporen (lees: klopjachten organiseren). De immigranten worden vervolgens opgesloten in slecht onderhouden en overbevolkte detentiecentra.

Minder bekend is dat Gouden Dageraad ook niet afziet van geweld tegen andere minderheden in Griekenland, bijvoorbeeld holebi's en gehandicapten. "Na de immigranten zijn jullie aan de beurt," was te lezen op flyers die verspreid werden in een wijk waar veel holebi's komen.

De problematiek krijgt weinig gehoor in het buitenland, omdat alle aandacht naar de financiële problemen van de Grieken gaat. Toch hebben bijvoorbeeld Amnesty International en Human Right's Watch hun ongerustheid geuit. In haar rapport stelt Amnesty International dat de Griekse immigratiepolitiek zeer slecht is. De registratiekantoren voor immigranten zijn nauwelijks open, waardoor zeer weinig mensen een aanvraag kunnen indienen. Ze blijven illegaal en riskeren opgepakt te worden. Hierna worden ze vaak opgesloten in erbarmelijke detentiecentra, waar ze zeer lang kunnen vastzitten door de trage asielprocedures (voor zover deze nog bestaan). Ook hier zijn ze niet veilig: groepjes heethoofden, mogelijk onder leiding van leden van Gouden Dageraad, zouden al zijn binnengedrongen in zulke centra om immigranten aan te vallen. Kinderen die zonder ouders worden opgepakt, zouden ofwel gewoon alleen in een detentiecentrum geplaatst worden of op straat worden gegooid. Het is dus een vicieuze cirkel: de politie zegt dat ze in actie komt als iemand een klacht indient, maar immigranten durven dit niet uit angst om opgesloten te worden.

Graag had ik van u een antwoord ontvangen op volgende vragen:

1) Hoe evalueert u het toenemende racisme in Griekenland, alsook het toenemende geweld tegen immigranten, holebi's en andere minderheden in Griekenland?

2) Bent u van oordeel dat de xenofobie niet beperkt blijft tot extreemrechtse groepen, maar wijdverspreid is in het Griekse socio-politieke landschap?

3) In welke mate klopt het beeld dat de politie heuse klopjachten op immigranten organiseert en hen hardhandig aanpakt? Klopt het volgens u dat immigranten ook niet veilig zijn in de detentiecentra?

4) Is er vanuit Europa al een signaal gegeven aan Griekenland dat deze ontwikkeling zeer verontrustend en ontoelaatbaar is? Indien niet, bent u van plan gehoor te geven aan de rapporten van onder andere Amnesty International en Human Rights Watch?

5) Hoe beoordeelt u de immigratiepolitiek van Griekenland, gelet op bijvoorbeeld berichten van Amnesty International hierover? Bent u van oordeel dat Griekenland zijn asielpolitiek moet hervormen, desnoods met hulp van Europa?

Antwoord ontvangen op 5 juli 2013 :

  1. Ik deel uw bezorgdheid over de toename van racisme, xenofobie en geweld tegenover migranten en minderheden in Griekenland. De resultaten van “Chryssi Avgi” (“Gouden dageraad”) bij de laatste wetgevende verkiezingen illustreren dit fenomeen. Het probleem van racisme en xenofobie, en het geweld dat eruit voortvloeit, wordt evenwel ernstig genomen door de Griekse politieke instanties. De minister van Openbare Orde en Bescherming van de Burgers, Nikos Dendias, heeft concrete acties ondernomen om te strijden tegen de straffeloosheid van racistische misdaden, met inbegrip van deze begaan door de ordediensten.

  2. Ook al kennen xenofobie en racisme jammer genoeg een opgang in de Griekse maatschappij, zoals de vooruitgang van “Chryssi Avguri” in de recente peilingen aangeeft, moet men toch vermijden om dit als een algemeen verschijnsel te beschouwen. Het is duidelijk dat de economische en sociale crisis in Griekenland, en het rechtstreeks gevolg ervan voor de bevolking, dit fenomeen voedt.

  3. De operatie “Xenios Zeus” van de Griekse politie in augustus 2012 was erop gericht om clandestiene migranten te identificeren en hen terug te sturen naar de Turkse grens of naar hun land van oorsprong. Griekenland is immers het belangrijkste toegangspunt van de illegale migrantenstromen in de Schengen-ruimte. Gedurende vele jaren was Griekenland niet in staat om deze migrantenstromen efficiënt te beheren en te controleren. De Griekse autoriteiten zijn gestart met een herziening van hun asielbeleid; nieuwe opvangcentra werden gebouwd en andere staan momenteel in de stellingen.

  4. en 5. In het licht van de onmetelijke uitdagingen waarmee Griekenland op dat vlak wordt geconfronteerd, draagt de Europese Unie haar deel bij ter ondersteuning van de hervorming van het asiel- en immigratiebeleid, ondermeer via de gespecialiseerde agentschappen EASO (Europees Bureau ter ondersteuning van het asiel – European Asylum Support Office) en FRONTEX (beheer van de buitengrenzen van de Europese Unie). Bovendien verzekert de Europese Commissie de monitoring van het asielbeleid en van de Griekse opvangcentra.