Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-7163

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 15 oktober 2012

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken

Congo - Vermist parlementslid Diomi Ndongala - Démocratie Chrétienne - Veiligheidsdiensten

Democratische Republiek Congo
vrijheidsberoving
staatsgeweld
andersdenkende
rechten van de mens
politieke oppositie

Chronologie

15/10/2012Verzending vraag
9/12/2013Herkwalificatie
2/1/2014Antwoord

Geherkwalificeerd als : vraag om uitleg 5-4441

Vraag nr. 5-7163 d.d. 15 oktober 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Parlementslid Diomi Ndongala is vermist sinds hij op 27 juni naar een belangrijke bijeenkomst van zijn politieke partij vertrok. Diomi Ndongala is leider van de politieke partij Démocratie Chrétienne (DC). Alles wijst erop dat hij wordt vastgehouden door de veiligheidsdiensten in de hoofdstad Kinshasa. De autoriteiten weigeren informatie te geven.

Op 28 juni verklaarde een woordvoerder van de regering dat een belangrijk oppositielid gearresteerd was op verdenking van verkrachting. Diezelfde dag liet de openbaar aanklager weten dat Diomi Ndongala gevlucht was omdat er een arrestatiebevel tegen hem liep. Hij zou ervan verdacht worden twee minderjarigen te hebben verkracht. Sinds deze verklaring ontkennen de Congolese autoriteiten dat Diomi Ndongala vastzit. Op het verzoek van zijn advocaat en familie om opheldering, komt geen antwoord.

Uit verschillende bronnen blijkt dat Ndongala wordt vastgehouden door de veiligheidsdiensten in Kinshasa. Hij zou rond 16 augustus gezien zijn bij de Cité de l'OUA, een presidentieel complex.

Hierover de volgende vragen:

1) Is de geachte minister ervan op de hoogte dat de Congolese politicus Diomi Ndongala op 27 juni 2012 werd ontvoerd en dat hij sindsdien spoorloos is? Is hij ervan op de hoogte dat meerdere niet-gouvernementele organisaties (ngo's) claimen dat Ndongala in een cel van de inlichtingendienst vastgehouden wordt in Kinshasa?

2) Heeft hij meer informatie over de situatie waarin Diomi Ndongala zich op dit moment bevindt? Is hij bereid van de Congolese regering duidelijkheid te eisen over zijn situatie?

3) Hoe beoordeelt hij deze gebeurtenissen waarbij politici van de oppositie zomaar kunnen verdwijnen?

4) Is de minister bereid het mogelijke te doen om meer duidelijkheid te krijgen over het lot van Diomi Ndongala? Zo ja, op welke manier zal hij dat doen?

Antwoord ontvangen op 2 januari 2014 :

1) Het is u welbekend dat parlementslid Eugène Diomi Ndongala opnieuw gezien is in de nacht van 10 op 11 oktober. Hij beweert nog steeds dat hij gedurende die enkele weken op een geheime locatie illegaal werd vastgehouden door de veiligheidsdienst. Hij is evenwel niet bij machte om nadere gegevens te verstrekken.

2) Eugène Diomi bevindt zich nu in het gevangenis van Makala en wacht op zijn rechtszaak. De aanklacht tegen volksvertegenwoordiger Diomi is niet erg duidelijk. Hij wordt beschuldigd van verkrachting van minderjarigen maar zou ook een complot hebben gesmeed tegen het staatsgezag. Volgens onze gegevens verkeert hij in slechte gezondheid en zou hem het recht op de nodige zorgen worden ontzegd. Een Europees diplomaat woont alle hoorzittingen van de zaak Diomi bij. Er wordt hierover dus voortdurend informatie uitgewisseld.

Wij hopen nu dat zijn rechtszaak die al een aantal keren werd uitgesteld maar nu toch in februari 2014 zou beginnen, op transparante en rechtvaardige wijze zal verlopen. 

3) Het spreekt vanzelf dat België de Congolese regering vraagt te zorgen voor aanvaardbare detentievoorwaarden en dat volksvertegenwoordiger Diomi toegang krijgt tot de zorgen die zijn gezondheidstoestand vereist. De voorwaarden waaronder hij werd gearresteerd, kunnen onze goedkeuring niet wegdragen.

Het is nog te vroeg om uit willekeurige arrestaties af te leiden dat er sprake is van een veralgemeend intimidatiebeleid ten aanzien van de oppositie. Dit neemt echter niet weg dat het aantal rechtszaken met een uitgesproken politieke ondertoon de jongste maanden is toegenomen. Dit verschijnsel is wellicht mede toe te schrijven aan de context van het conflict met M23.

Het is nu te hopen dat er verbetering komt in het politieke klimaat en de veiligheidssituatie. Dat was ook het doel van de nationale overlegrondes waartoe de aanzet werd gegeven door President Kabila en die vorige maand werden afgerond.

Tijdens dit overleg opperde President Kabila de mogelijkheid tot amnestie, presidentiële gratie of voorwaardelijke invrijheidstelling voor de meest markante gevallen, waaronder uiteraard dat van volksvertegenwoordiger Diomi.

Omdat de heer Diomi nog niet is berecht, zal hem naar alle waarschijnlijkheid amnestie worden verleend. Maar van de toekomstige amnestiewet liggen alleen de krijtlijnen vast en we verwachten ook niet dat voor het aantreden van een nieuwe regering ter zake nog iets wordt ondernomen.