Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-569

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 16 december 2010

aan de minister van Justitie

Geïnterneerden - Gerechtspsychiaters - Eenvormigheid van psychiatrisch onderzoek

opname in psychiatrische kliniek
sociaal verweer
medische expertise
psychiatrie
gerechtelijke expertise
forensische geneeskunde

Chronologie

16/12/2010Verzending vraag
1/2/2011Herkwalificatie

Geherkwalificeerd als : vraag om uitleg 5-407

Vraag nr. 5-569 d.d. 16 december 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Recentelijk bracht het VRT-programma Panorama een uitzending over de problematiek van de geïnterneerden. De beschikbaarheid van gerechtspsychiaters kreeg daarbij heel wat aandacht. De getuigenissen van de opgevoerde gerechtspsychiaters waren onthutsend. Deze experts getuigden over de grote verschillen in de kwaliteit van de psychiatrische rapporten en over het totale gebrek aan eenvormigheid in het Belgische psychiatrische onderzoek. Elke psychiater gebruikt zijn eigen criteria om te besluiten of iemand zwakzinnig of krankzinnig is en of een interneringsmaatregel al dan niet nodig is. Een van hen noemde het zelfs een loterij.

In veel expertises ontbreekt eveneens de multidisciplinaire benadering. Al te vaak worden er oppervlakkige en / of verkeerde diagnoses gesteld of wordt de juiste diagnose onvoldoende uitgewerkt en wetenschappelijk onderbouwd. Als belangrijke oorzaak verwijst men naar de belachelijk lage vergoeding van de gerechtspsychiaters, namelijk 347,56 euro per onderzoek, ongeacht de complexiteit of de hoeveelheid werk. Ter vergelijking, in Nederland werkt een multidisciplinair team wekenlang aan zulk verslag, dat 50.000 euro kost. Het verschil in praktijk is hallucinant … in het beschamende nadeel van België en zeker in de wetenschap dat het hier gaat om ingrijpende, levensbepalende beslissingen.

Een andere belangrijke oorzaak van de Belgische malaise blijkt het gebrek aan erkenning of opleiding voor gerechtspsychiaters. Momenteel volstaat een aanstelling door het gerecht.

Ook de onthullingen van de gerechtspsychiaters aangaande psychiatrische rapporten op bestelling zijn schrijnend en onthutsend. Ze getuigden over gevallen waarbij de verdediging in het kader van een tegenexpertise conclusies op maat laat afleveren. Justitie zou hiervan op de hoogte zijn.

Deze toestand is bijzonder dramatisch en alarmerend en daarom ook kreeg ik graag een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel gerechtspsychiaters zijn in ons land momenteel actief? Door wie en op welke wijze worden ze aangesteld en volgens welke criteria? Bestaat er een controle of een evaluatie op het functioneren van die gerechtspsychiaters? Hoe vaak vindt die plaats en welke criteria worden daarbij gebruikt? Plant de minister nieuwe initiatieven rond de erkenning en evaluatie van gerechtspsychiaters?

2) Kan het departement Justitie een gerechtspsychiater ontslaan? Is dat al gebeurd? Zo ja, om welke redenen?

3) Hoeveel van de huidige gerechtspsychiaters genoten een bijkomende forensische gespecialiseerde opleiding? Vindt hij dit een vereiste voorafgaand aan een erkenning of aanstelling als gerechtpsychiater? Kan hij zijn antwoord duiden?

4) Kan hij mij bevestigen of er daadwerkelijk een gebrek aan eenvormigheid bestaat binnen het Belgische psychiatrisch onderzoek? Klopt het dat er geen objectieve normen en richtlijnen bestaan voor het vaststellen van bij voorbeeld krankzinnigheid, zwakzinnigheid, ontoerekeningsvatbaarheid, …? Acht hij dit een probleem en kan hij dit duiden? Gebeurde hieromtrent al een evaluatie? Zo ja, wat waren de conclusies? Zo, nee plant hij om dit alsnog te evalueren? Welke stappen zal hij nog zetten om deze kwestie te verhelpen?

5) Kan hij mij een lijst bezorgen met het aantal psychiatrische onderzoeken van de afgelopen vijf jaar (met een opsplitsing per jaar)? Kan hij daarbij ook aangeven hoeveel daarvan tot een internering hebben geleid? Worden deze rapporten achteraf geëvalueerd en zo ja op welke wijze en met welke resultaten?

6) Klopt het dat gerechtpsychiaters slechts 347,56 euro ontvangen voor een psychiatrisch onderzoek, ongeacht de complexiteit en de hoeveelheid werk? Zijn er de afgelopen jaren veel gerechtpsychiaters gestopt met dit werk (omwille van dit lage bedrag)? Is hij bereid het honorarium voor de gerechtspsychiater substantieel op te trekken en te moduleren naargelang van het geleverde werk en van het dossier?

7) Is hij op de hoogte van de praktijken waarbij een verdedigende partij in het kader van een tegenexpertise rapporten op maat laat opstellen? Zo ja, wat onderneemt hij om deze praktijken te bestrijden en wat zijn de gevolgen voor advocaten en psychiaters die op zulke zaken betrapt worden? Zo nee, zal hij deze verontrustende kwestie onderzoeken en opvolgen?