|
|
Belgische vereniging van auteurs, componisten en uitgevers (SABAM) - Youtubefilmpjes op websites - Kleine verenigingen zonder winstoogmerk (vzw) - Facturatie - Ongelijke behandeling
organisatie zonder winstoogmerk
internet
auteursrecht
internetsite
| 15/2/2012 | Verzending vraag |
| 8/3/2012 | Antwoord |
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-5642
Er wordt mij gemeld dat sommige verenigingen zonder winstoogmerk (vzw's) die een website over showbizzaangelegenheden hebben een jaarlijkse factuur van de Belgische vereniging van auteurs, componisten en uitgevers (Sabam) ontvangen voor het zogenaamde "embedden" van youtubefilmpjes. Wanneer de verantwoordelijke van de vzw de betrokkene van Sabam erop wees dat andere soortgelijke websites helemaal geen aanmaning hebben ontvangen, werd de vzw aangespoord tot het noemen van de namen van de bedoelde websites en om een klacht tegen hen in te dienen.
Bovendien kiest Sabam blijkbaar willekeurig - naar eigen zeggen schuimt men het internet af om overtredingen op te sporen - kleine vzw's uit die een werkingsbudget van enkele honderden euro's op jaarbasis hebben en die zich precies tot doel stellen om de Belgische muziek en artiesten te promoten. Het lijkt nochtans logisch dat er van Sabam een uniforme toepassing van de inning van auteursrechten mag verwacht worden. Uit verdere navraag is gebleken dat sommige websites, die puur particuliere initiatieven zijn en dus niet ressorteren onder een vzw en waarvan de eigenaar geen persoonlijke contactgegevens (zelfs niet zijn eigen naam) vermeld, gerust worden gelaten "wegens een gebrek aan informatie". Dit lijkt op een ongelijke behandeling, vermits de eerder genoemde vzw's voldoen aan de wettelijke voorschriften en de particuliere initiatieven even goed inkomsten ressorteren via hun website, onder meer via het plaatsen van "Google Ads".
1)Is het juridisch correct dat Sabam geld claimt bij een vzw via het sturen van een email? Zo neen, welke formele procedure moet er worden gevolgd?
2) Is een vzw die dergelijke mail ontvangt überhaupt verplicht om hierop te reageren?
3) (a) Kan Sabam een factuur met terugwerkende kracht voorleggen? (b) Zo ja, op basis van welke bepaling is dat het geval? (c) Zo neen, welke termijn geldt er dan wel?
4) Is het ethisch verantwoord dat Sabam vzw's aanzet om de namen te noemen van en klacht in te dienen tegen collega-websites die nog niet werden aangemaand tot betaling wegens het publiceren van werken uit het Sabamrepertoire?
5) Hoort het tot de prioriteiten van Sabam om vzw's te belagen die louter met vrijwilligers werken, beschikken over een klein werkingsbudget en bovendien de Belgische muziek en artiesten promoten?
6) Waarom wordt er met twee maten en twee gewichten gewerkt, meer bepaald door websites die hun contactgegevens op het internet plaatsen wel aan te schrijven en websites die nalaten om hun contactgegevens kenbaar te maken ongemoeid te laten?
7) Welke zijn de minimale vereisten die aan Belgische websites worden gesteld met betrekking tot het verstrekken van contactgegevens op hun website? Zijn websites met andere woorden verplicht om minstens de naam van een verantwoordelijke uitgever en diens contactgegevens te vermelden?
8) Zal de geachte minister er bij Sabam op aandringen om in de toekomst alle websites in een gelijkaardig genre op dezelfde wijze te behandelen?
1. De Belgische vereniging van auteurs, componisten en uitgevers (Sabam) verstuurt haar facturen altijd met de post. Aan de gebruiker die erom vraagt stuurt ze een e-mailkopie.
De wet van 28 januari 2004 tot wijziging van het Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde heeft de elektronische factuur in België ingevoerd. Mits sommige voorwaarden worden nagekomen (onder andere de toestemming van de medecontractant en de waarborg dat de oorsprong van de factuur authentiek is en dat de inhoud ervan oprecht is) mogen de ondernemingen elektronische facturen uitreiken aan hun partners, of dezen handelaren dan wel consumenten zijn.
2. Artikel 1, § 1, vierde lid, van de wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten bepaalt dat alleen de auteur van een werk van letterkunde of kunst het recht heeft om dat te reproduceren of de mededeling ervan aan het publiek toe te laten. Hij beschikt over een exclusief recht dat enkel door wettelijke uitzonderingen beperkt wordt.
Wanneer een gebruiker, in casu een VZW, op een hem behorende internetsite werken publiceert die door voornoemde wet van 30 juni 1994 beschermd worden en dus aan het exclusieve auteursrecht onderworpen zijn, dan moet hij om de voorafgaande toestemming van de rechthebbende auteurs verzoeken. In ‘t algemeen worden dezen vertegenwoordigd door beheersvennootschappen waar de gebruikers zich toe moeten wenden.
Indien in dit geval de exploitatie van de op de internetsite van de vzw gepubliceerde werken aan Sabam toevertrouwd is en de VZW heeft de voorafgaande toestemming om deze werken te publiceren niet aangevraagd, dan is het gerechtvaardigd dat deze VZW door de beheersvennootschap wordt gecontacteerd om op hun vragen te antwoorden.
3. Voor zover ze het bewijs aan kan voeren van het zonder toelating gebruiken van haar repertoire, mag Sabam een factuur met terugwerkende kracht uitreiken voor de periode tijdens welke de werken waarvan het beheren haar toevertrouwd is op de internetsite gepubliceerd werden. Bij gebrek aan een specifieke bepaling en onder voorbehoud van de soevereine interpretatie van hoven en rechtbanken zijn de terzake toepasselijke verjaringstermijnen die van het gemene recht. Artikel 2262bis van het Burgerlijk Wetboek stelt dat alle persoonlijke rechtsvorderingen verjaren door verloop van tien jaar, met uitzondering van rechtsvorderingen tot vergoeding van schade op grond van buitencontractuele aansprakelijkheid, waarvoor de verlooptermijn vijf jaar bedraagt, terwijl artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat al wat bij het jaar betaalbaar is verjaart door verloop van vijf jaren.
De internettoepassingen waarvoor SABAM toelatingen verstrekt zijn over het algemeen contracten die zich over een bepaalde periode uitstrekken. De rechten die aan de gebruiker gefactureerd worden beginnen in principe te lopen vanaf de maand waarin SABAM heeft vastgesteld dat de gebruiker zonder haar voorafgaande toelating haar repertoire via het internet exploiteert tot het ogenblik van de stopzetting van de exploitatie van het repertoire. Indien de gebruiker echter zelf aangeeft zijn exploitatie vroeger te zijn gestart, bijvoorbeeld wanneer hij een formulier voor het aanvragen van een toelating invult, dan begint de factuur te lopen vanaf de door de gebruiker opgegeven datum.
In het geval van een occasioneel gebruik van haar repertoire, bijvoorbeeld in geval van unieke streaming van een concert, geeft Sabam aan de gebruiker slechts een toelating voor dit evenement, waarvoor hij een factuur zal ontvangen. Wanneer de gebruiker geen voorafgaande toelating heeft gevraagd en Sabam bewijzen kan dat haar repertoire ongeoorloofd gebruikt is, zal ze een factuur met terugwerkende kracht uitreiken.
4. Ook al heeft Sabam een verzoek gericht aan de vzw, deze is in geen geval verplicht hierop te reageren. Volgens de informatie waarover ik beschik, heeft Sabam de gebruikers niet verzocht collega-websites aan te geven en er een klacht tegen in te dienen.
Sabam gebruikt haar eigen middelen of methoden om de gevallen op te sporen waarin gebruikers zonder toelating werken uit haar repertoire online zetten. Er worden specifieke controles verricht en Sabam exploreert het web op proactieve wijze.
5. Sabam’s prioriteiten qua heffing worden door haar eigen beheersorganen bepaald. Ik ben niet bevoegd om mij uit te spreken over opportuniteitskwesties.
Overigens ziet de controledienst waarvan sprake in artikel 76 van voornoemde wet van 30 juni 1994 erop toe dat de beheersvennootschappen de wet, de uitvoeringsbesluiten hiervan, hun statuten en hun regels inzake tarifering, heffing en verdeling in acht nemen.
De hoedanigheid van de gebruiker speelt geen rol bij de toelatingen die SABAM verstrekt voor de sonorisatie van websites. VZW’s die met vrijwilligers werken worden niet meer gecontroleerd dan commerciële ondernemingen.
6. Al mag men beweren dat het heffen van auteursrechten zo uniform mogelijk dient te geschieden, toegegeven moet worden dat het de plicht is van de gebruiker van een auteursrechtelijk beschermd werk om de vereiste voorafgaande toestemming tot het publiek mededelen hiervan aan te vragen. Bijgevolg doet de vzw die deze verplichting naleeft en de rechten betaalt die Sabam van haar vordert nadat zij beschermde werken uit Sabam’s repertoire op haar internetsite gepubliceerd heeft, niets anders dan het door voornoemde wet van 30 juni 1994 voorgeschrevene te respecteren.
Overigens contacteert Sabam niet frequenter de websites waarop de coördinaten van de verantwoordelijken gemakkelijk te vinden zijn in vergelijking met die waarop dit niet het geval is. In de zeldzame gevallen waar deze coördinaten niet op de site voorkomen, gebruikt Sabam de functie “whois” die beschikbaar is op de site http://www.dns.be, spoort de verantwoordelijke persoon op en neemt er contact mee op.
7. Artikel 7, §1, van de wet van 11 maart 2003 betreffende bepaalde juridische aspecten van de diensten van de informatiemaatschappij stelt dat volgende informatie door een dienstverlener van de informatiemaatschappij gemakkelijk, rechtstreeks en permanent toegankelijk moet gemaakt worden op zijn website:
zijn naam of handelsnaam;
het geografische adres waar de dienstverlener is gevestigd;
nadere gegevens die een snel contact en een rechtstreekse en effectieve communicatie met hem mogelijk maken, met inbegrip van zijn elektronisch postadres;
desgevallend het handelsregister waar hij is ingeschreven en zijn inschrijvingsnummer;
wanneer een activiteit aan een vergunningsstelsel is onderworpen, de gegevens van de toezichthoudende autoriteit;
wat gereglementeerde beroepen betreft:
a) de beroepsvereniging of beroepsorganisatie waarbij de dienstverlener is ingeschreven,
b) de beroepstitel en de staat waar die is toegekend,
c) een verwijzing naar de van toepassing zijnde beroepsregels en de wijze van toegang ertoe;
wanneer een dienstverlener een aan de belasting over de toegevoegde waarde onderworpen activiteit uitoefent, het identificatienummer zoals bedoeld in artikel 50 van het Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde;
de gedragscodes die hij desgevallend heeft onderschreven, alsook de informatie over de manier waarop die codes langs elektronische weg kunnen worden geraadpleegd.
Iedere natuurlijke of rechtspersoon die een dienst van de informatiemaatschappij levert wordt beschouwd als een dienstverlener van de informatiemaatschappij. Diensten van de informatiemaatschappij bestrijken een grote verscheidenheid aan economische activiteiten die online plaatsvinden, en blijven niet beperkt tot webwinkels of websites waarop goederen of diensten kunnen gekocht worden. Voor zover zij een economische activiteit vormen, kunnen zij ook betrekking hebben op diensten waarvoor de afnemers niet betalen, zoals diensten die bestaan in het aanbieden van online informatie of commerciële communicatie. De particuliere initiatieven waarnaar het geachte lid verwijst, die inkomsten ressorteren via een website, onder meer door het plaatsen van advertenties, worden bijgevolg ook beschouwd als diensten van de informatiemaatschappij.
8. Ik heb uw vraag doorgegeven aan Sabam. De middelen die ze in het werk stelt met het oog op een degelijke heffing van auteursrechten bij de uitgevers van websites zijn aan het geachte lid uiteengezet in antwoord op zijn 4de vraag .