Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-4787

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 23 december 2011

aan de vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken

Aardbevingen - Gevaar in België en omstreken - Noodplan - Situatie van de kerncentrales

aardschok
waarschuwingsdienst voor aardbevingen
kerncentrale
burgerbescherming

Chronologie

23/12/2011Verzending vraag
28/3/2012Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 5-1876

Vraag nr. 5-4787 d.d. 23 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Onze streken kennen geen traditie van zware aardbevingen, zeker niet in vergelijking tot andere landen en werelddelen die zich bevinden op de zogenaamde zware geologische breuken of de ring van vuur. Toch stellen experts dat er reële kansen bestaan dat ook wij door een grote aardbeving worden overvallen. Zeker de streek rond Bree, Roermond, Sittard, Aken en Keulen wordt gecatalogeerd als een actief tektonisch systeem. Deze situatie bestaat al 200 miljoen, en zal zo blijven. Dit zijn uitspraken van geologen van de universiteiten van Amsterdam en Aken. Het moment van zo'n eruptie valt niet te voorspellen. Toch komen ze voor, onder andere in 1692. Toen trof een aardbeving Verviers met een kracht van 6,2 op de schaal van Richter. Deze schok veroorzaakte veel schade in een ruime perimeter en bleek voelbaar tot in Groot-Brittannië.

De deskundigen verklaren eensgezind dat onze streken helemaal niet voorbereid zijn op dergelijke schokken. Onze huizen, nutsvoorzieningen, …, kunnen dergelijke aardbeving niet verwerken en zullen op dramatische wijze worden vernietigd, met desastreuze gevolgen.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoe evalueert de geachte minister de uitspraken van geologen dat ook onze streken meer dan theoretisch kunnen worden getroffen door ernstige aardbevingen?

2) Beaamt zij dat in zulk geval onze infrastructuur bijzonder kwetsbaar is en wellicht een ernstige beving, bijvoorbeeld zoals in 1692 te Verviers, niet kan weerstaan?

3) Beschikt ons land over enig noodplan in geval van een ernstige aardschok, waarbij men rekening houdt dat toevoer van gas, elektriciteit, …, voor grote delen in dit land totaal zal wegvallen? Zo ja, welke plannen? Zo niet, hoe verklaart zij de ontstentenis daarvan?

4) Deelt zij de mening van sommige geologen dat bij een ernstige aardschok in onze streken de kerncentrales van Doel niet worden bedreigd? In welke mate zijn de Belgische en nabijgelegen buitenlandse kerncentrales tegen dergelijke aardschokken beveiligd?

Antwoord ontvangen op 28 maart 2012 :

1. Hoe evalueert de geachte minister de uitspraken van geologen dat ook onze streken meer dan theoretisch kunnen worden getroffen door ernstige aardbevingen?

Al bevindt België zich in een gematigde aardbevingszone, toch is de seismische activiteit niet te verwaarlozen, hoewel ze tamelijk genegeerd wordt. We herinneren eraan dat de bevolking elk jaar aardbevingen voelt, die enkele keren aanzienlijke schade heeft veroorzaakt. Dat was op 8 november 1983 in de regio Luik het geval en in 1992 in de regio rond Roermond in Nederland, nabij het Belgisch grondgebied.

1. Beaamt zij dat in zulk geval onze infrastructuur bijzonder kwetsbaar is en wellicht een ernstige beving, bijvoorbeeld zoals in 1692 te Verviers, niet kan weerstaan?

Hoewel de frequentie van erg schadelijke evenementen erg laag blijkt, moeten we er toch adequaat bekommerd om zijn. België heeft daartoe de Europese reglementering voor aardschokbestendige bouwwerken (Eurocode 8) aangenomen, samen met een nationale bijlage om bepaalde aspecten te verduidelijken die specifiek zijn voor de Belgische context.

Volgens Eurocode 8 moet met de volgende elementen rekening worden gehouden vanaf het ontwerp van gebouwen: het aardbevingsrisico, de plaatselijke grondtoestand en de categorie van belangrijkheid van het gebouw, naargelang de bestemming ervan, bijvoorbeeld moeten scholen en ziekenhuizen een grotere seismische last kunnen doorstaan dan gewone bouwwerken.

2. Beschikt ons land over enig noodplan in geval van een ernstige aardschok, waarbij men rekening houdt dat toevoer van gas, elektriciteit, enz., voor grote delen in dit land totaal zal wegvallen? Zo ja, welke plannen? Zo niet, hoe verklaart zij de ontstentenis daarvan?

In België bestaat er op federaal niveau geen specifiek noodplan voor het beheer van een noodsituatie voortkomend uit een aardbeving. Via het Koninklijk besluit tot vaststelling van het noodplan voor de crisisgebeurtenissen en –situaties die een coördinatie of een beheer op nationaal niveau vereisen van 31 januari 2003 en via het Koninklijk besluit betreffende de nood- en interventieplannen van 16 februari 2006 beschikt België wel over duidelijke en generieke organisatiestructuren voor het beheer van noodsituaties van velerlei aard.

Voor wat het specifieke aspect van energiebevoorradingsproblemen ten gevolge van een aardbeving betreft, dient onder meer verwezen te worden naar de minister van Energie. Het beheer van problemen inzake energiebevoorrading en het treffen van de noodzakelijke voorbereidingen hiertoe, vormt namelijk een bevoegdheid van de minister van Energie en de onder hem ressorterende diensten. Daarnaast is het echter ook relevant erop te wijzen dat problemen inzake energiebevoorrading niet enkel een impact zullen hebben op de energiesector, maar ook op grote delen van het maatschappelijk leven. De voorbereiding van het beheer van deze socio-economische gevolgen van energiebevoorradingsincidenten behoort tot de opdrachten van de Algemene Directie Crisiscentrum. Dit gebeurt enerzijds op generieke wijze, via haar permanente samenwerking met de verschillende interventiediensten, de provincies, de Federale Overheidsdiensten en andere relevante actoren, en anderzijds via de opstelling van een nationaal noodplan “Grootschalige Elektriciteitspanne”.

Indien België ten gevolge van een aardbeving geconfronteerd zou worden met een verstoring van de energiebevoorrading, met name van gas, elektriciteit en/of petroleum, dan zullen de minister van Energie en zijn diensten via de crisisstructuren, zoals bepaald in het koninklijk besluit van 31 januari 2003, betrokken worden bij het crisisbeheer. Via de bestaande crisisstructuren en gebruikmakend van de bevoegdheden, expertise en voorbereidingen van de Minister van Energie en zijn diensten, en van de bevoegdheden, expertise en voorbereidingen van de andere betrokken instanties, kunnen de energiebevoorradings-problemen en hun maatschappelijke impact op een geïntegreerde en gecoördineerde wijze beheerd worden.

2. Deelt zij de mening van sommige geologen dat bij een ernstige aardschok in onze streken de kerncentrales van Doel niet worden bedreigd? In welke mate zijn de Belgische en nabijgelegen buitenlandse kerncentrales tegen dergelijke aardschokken beveiligd?

Het antwoord op deze vraag maakt het voorwerp uit van de stresstesten waaraan de kerncentrales momenteel onderworpen worden. Informatie over het aardbevingsrisico verzameld door de uitbater is vervat in de verslagen die deze heeft bezorgd aan het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (zie website).