Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-11214

van Nele Lijnen (Open Vld) d.d. 11 maart 2014

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken

Zuid-Sudan - Hongersnood - Voedselhulp

voedselhulp
honger
Zuid-Sudan
luchtmacht

Chronologie

11/3/2014Verzending vraag
5/5/2014Antwoord

Vraag nr. 5-11214 d.d. 11 maart 2014 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De minister van Landsverdediging verwijst me naar de minister voor het antwoord op deze vragen (schriftelijke vraag 5-11069). Ruim 3,7 miljoen mensen in Zuid-Sudan hebben dringend voedsel nodig. Het conflict in het Afrikaanse land heeft voor extreme voedselschaarste gezorgd, waardoor ongeveer een derde van de bevolking geen eten heeft, aldus de Verenigde Naties (VN).

Niemand had half december kunnen voorzien dat de nood zo hoog zou zijn als nu, zei VN-coördinator Toby Lanzer. "We doen er alles aan om een catastrofe af te wenden." Door de voedselnood zijn plunderingen geen uitzondering. In de stad Malakal bestormden mensen een opslagplaats waar hulpgoederen werden bewaard. "Mensen zijn zo wanhopig dat ze simpelweg niet kunnen wachten op hulp", aldus Lanzer.

De hulp in het land komt maar moeilijk op gang. Vrijdag vluchtten 240 medewerkers van Artsen zonder Grenzen (AzG) - dat al eerder personeel evacueerde - met tientallen patiënten de bossen in bij het dorp Leer. Ook duizenden anderen vluchtten, omdat de toestand in het plaatsje onhoudbaar was geworden. Het Internationale Rode Kruis luidde de noodklok over een groot tekort aan schoon drinkwater en vreest een uitbraak van ziekten als tyfus en cholera.

Ons leger heeft een bijzondere expertise opgebouwd inzake het droppen van voedsel vanuit de lucht met de C-130 toestellen. Tijdens de hongersnood in Benin ontwikkelde het in 2001 de techniek van het voedseldroppen uit de lucht, die bekendstaat als "snowdrop". Per vlucht kunnen 40.000 maaltijden worden gedropt in pakjes van 175 tot 200 gram en dit van op een veilige hoogte (11.000 voet). Elk pakje volstaat als voedselvoorziening voor een volwassene voor één dag en voor een kind voor drie dagen. Door het droppen van voedsel vanuit de lucht bereikt men net die mensen die er het slechtst voorstaan. De techniek is bijzonder aangewezen in conflictgebieden zoals Zuid-Sudan, waar de hulpverlening via de weg quasi onmogelijk is. Het grote voordeel is dat men vanop grote hoogte kan droppen en dat de C-130 dus buiten bereik van eventuele luchtafweer blijft. Bijkomend voordeel is dat men bij nacht kan droppen, rechtstreeks op de plaatsen waar de bevolking zich bevindt.

Mijn vragen zijn de volgende:

1) Hoe reageert de minister op de berichten dat een groot deel van de inwoners van Zuid-Sudan voedselhulp wordt ontzegd? Is hij bereid te onderzoeken of het leger en in het bijzonder de luchtmacht voedselhulp vanuit de lucht kan droppen in de voor de voedselagentschappen niet-toegankelijke zones, en dit gezien de bijzondere expertise die ons leger op dat gebied heeft opgebouwd? Zo ja, kan hij dit toelichten? Zo neen, waarom niet en kan hij dit uitvoerig toelichten?

2) Welke hulp heeft ons land uitgetrokken voor de voorkoming van de acute hongersnood in Zuid-Sudan? Hoe gaat de minister de noodkreet van de VN beantwoorden?

Antwoord ontvangen op 5 mei 2014 :

1) De lidstaten van de Europese Unie (EU), waaronder België, hebben onmiddellijk hun diepe bekommernis uitgedrukt over de humanitaire situatie en de massale schendingen van de mensenrechten in Zuid-Soedan. Na afloop van de Raad Buitenlandse Zaken in Brussel, op 20 januari jongstleden, hebben mijn collega’s en ikzelf opgeroepen tot een onmiddellijk staakt-het-vuren en alle politieke en militaire leiders gevraagd de bevolking te beschermen en te handelen in het belang van de Zuid-Soedanese bevolking.

De diepe bezorgdheid van de Europese Unie en haar Lidstaten over de verslechterende humanitaire situatie in Zuid-Soedan, met inbegrip van het risico op hongersnood, werd andermaal kenbaar gemaakt en beklemtoond na de Raad Buitenlandse Zaken van 17 maart jongstleden te Brussel. Sinds het uitbreken van het conflict in december 2013 zijn in Zuid-Soedan meer dan 1 miljoen mensen op de vlucht. Ongeveer 3,7 miljoen Zuid-Soedanezen zouden worden geconfronteerd met voedselonzekerheid.

Gezien de ernst van de humanitaire situatie hebben België en de Europese Unie hun waardering uitgesproken over de rol van de Verenigde Naties bij de coördinatie en de verspreiding van de humanitaire respons. De Verenigde Naties en de gespecialiseerde agentschappen blijven deze rol tot eenieders tevredenheid vervullen. Een eventueel engagement van de luchtmacht om voedselhulp te droppen vanuit de lucht is dan ook niet aan de orde. Over de operationele inzet van C-130-toestellen beslist het ministerie van Landsverdediging.

2) Ik wil de aandacht van het geachte lid erop vestigen dat de humanitaire hulp niet onder mijn bevoegdheid valt, maar wel onder die van mijn collega, de minister van Ontwikkelingssamenwerking. Het geachte lid wordt dus uitgenodigd die vragen aan minister Jean-Pascal Labille te stellen.