Schriftelijke vraag nr. 4-4211

van Ann Somers (Open Vld) d.d. 26 augustus 2009

aan de minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid

Zelfstandige activiteit - Stopzetting omwille van ongeschiktheid of ziekte - Gelijkstelling voor het openen van pensioenrechten

zelfstandig beroep
sociale zekerheid
arbeidsongeschiktheid
ziekteverlof
pensioenregeling
officiële statistiek
geografische spreiding
opheffing van de zaak

Chronologie

Vraag nr. 4-4211 d.d. 26 augustus 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Wie zijn of haar zelfstandige activiteit stopzet en niets meer doet, verliest na enige tijd zijn of haar sociale zekerheidsrechten. Voor zelfstandigen die hun activiteit moeten stopzetten omwille van ongeschiktheid door ziekte bestaat er echter een systeem van gelijkstelling wegens ziekte waardoor ze tijdens de kwartalen van arbeidsongeschiktheid onder bepaalde voorwaarden pensioenrechten kunnen openen in de sociale zekerheid zonder sociale bijdragen te moeten betalen.

1)Hoeveel zelfstandigen in het Vlaams, resp. Waals Gewest en Brussel hebben sinds 2006 tot nu een aanvraag tot gelijkstelling wegens ziekte ingediend?

2)Hoeveel van deze aanvragen werden goedgekeurd?

3)Hoelang duurt de periode van gelijkstelling wegens ziekte gemiddeld voor zelfstandigen in het Vlaams, resp. Waals Gewest en Brussel?

4)

a)Werd de huidige regeling al geëvalueerd?

b)Welke waren de bevindingen en zijn er eventuele bijsturingen wenselijk?

Antwoord ontvangen op 23 september 2009 :

1. Hoeveel zelfstandigen in het Vlaams, respectievelijk Waals Gewest en Brussel hebben sinds 2006 tot nu een aanvraag tot gelijkstelling wegens ziekte ingediend?

Overzicht aanvragen tot gelijkstelling wegens ziekte vanaf 2006

* onvolledig jaar, op basis van beschikbare gegevens op 2 september 2009

2. Hoeveel van deze aanvragen werden goedgekeurd?

Aantal en percentage toekenningen

* onvolledig jaar, op basis van beschikbare gegevens op 2 september 2009

3. Hoelang duurt de periode van gelijkstelling wegens ziekte gemiddeld voor zelfstandigen in het Vlaams, resp. Waals Gewest en Brussel ?

Statistisch gezien is het van belang om rekening te houden met twee categorieën begunstigden van de gelijkstelling wegens ziekte. De eerste categorie betreft de zelfstandigen die arbeidsongeschikt of invalide zijn waarvoor de gelijkstelling wegens ziekte beperkt is in de tijd. De einddata van deze gelijkstellingen zijn geregistreerd in het repertorium van het RSVZ. Van de afgesloten periodes werden volgende gemiddelde tijdsduur berekend:

De tweede categorie betreft de zelfstandigen met een gelijkstelling wegens ziekte die is toegekend tot "onbepaald". Het betreft de invalide personen waarvan de einddatum niet gekend is. Deze periode wordt pas afgesloten bij het overlijden, het bereiken van de pensioenleeftijd of het hervatten van de beroepsactiviteit. Deze gevallen zijn niet opgenomen in bovenstaande tabel maar worden wel bijgehouden door het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV) vanaf de begindatum van ziekte. De statistische gegevens die betrekking hebben tot deze categorie van invaliden, worden bijgehouden door het RIZIV, die ze ventileert per jaar in de loop waarvan de ziekte een aanvang genomen heeft.

4.

a) Werd de huidige regeling al geëvalueerd?

De regelgeving terzake is vrij eenvoudig : de zelfstandige moet zijn activiteit volledig stopgezet hebben en arbeidsongeschikt erkend zijn in het kader van het koninklijk besluit van 20 juli 1971, houdende instelling van een uitkeringsverzekering en een moederschapsverzekering ten voordele van de zelfstandigen en de meewerkende echtgenoten.

De beslissingen inzake arbeidsongeschiktheid behoren tot de bevoegdheid van het RIZIV en de verzekeringsinstellingen.

Het RSVZ onderzoekt daarbovenop de vereiste hoedanigheid van zelfstandige en de effectieve stopzetting van elke beroepsbezigheid, en neemt de beslissing tot gelijkstelling binnen de termijn vastgelegd door de bestuursovereenkomst en in overeenkomst met de wet van 11 april 1995 tot invoering van het handvest voor de sociaal verzekerde.

b) Welke waren de bevindingen en zijn er eventuele bijsturingen wenselijk?

Met het koninklijk besluit van 20 juli 2006 (Belgisch Staatsblad van 7 augustus 2006, 1ste editie) tot wijziging van artikel 50 van het koninklijk besluit van 19 december 1967 en artikel 28 §§5 en 6 van het koninklijk besluit van 22 december 1967 treden er nieuwe regels in werking voor de afbakening van de periodes gelijkstelling wegens ziekte, in welbepaalde gevallen.

De algemene regel is dat de gelijkstelling ingaat de eerste dag van het kwartaal van onderwerping volgend op de datum waarop de voorwaarden tot gelijkstelling zijn vervuld.

Voor de gelijkstelling wegens ziekte betekent dat dat deze normaliter ingaat het kwartaal volgend op het kwartaal tijdens hetwelk de erkenning van de arbeidsongeschiktheid een aanvang neemt.

Op deze regel wordt nu specifiek voor de gelijkstelling wegens ziekte een uitzondering gemaakt : voor de gevallen van non-activiteit wegens ziekte of invaliditeit die aanvangen in de loop van de eerste maand van het kwartaal gaat de gelijkstelling in vanaf de eerste dag van het kwartaal van onderwerping waarin zich het begin van de non-activiteit situeert.

Volgens de algemene regel neemt de gelijkstelling een einde bij de aanvang van het kwartaal van onderwerping waarin een bezigheid als zelfstandige wordt hervat.

Ook hier volgt er een uitzondering voor de gelijkstelling wegens ziekte : wanneer de hervatting van de activiteit volgt op een periode van non-activiteit wegens ziekte en plaatsvindt in de loop van de derde maand van het kwartaal van onderwerping neemt de gelijkstelling een einde op het einde van dat kwartaal.