Schriftelijke vraag nr. 4-307

van Marc Verwilghen (Open Vld) d.d. 5 februari 2008

aan de vice-eersteminister en minister van Begroting, Mobiliteit en Institutionele Hervormingen

Wegenwerken - Ongevallen - Signalisatie - Maatregelen

verkeersveiligheid
bebakening
wegverkeer
officiële statistiek
autoweg
openbare werken
ongeval bij het vervoer

Chronologie

Vraag nr. 4-307 d.d. 5 februari 2008 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Er gebeuren jaarlijks ettelijke verkeersongevallen met al of niet fatale afloop in de omgeving van wegenwerken. De voorbeelden hiervan zijn legio: ongevallen met bestuurders die moeten uitwijken voor een graafmachine die in de berm werken aan het uitvoeren was, ongevallen met vrachtwagenbestuurders die inrijden op de staart van een file veroorzaakt door werken, enz.

De signalisatie op werven van wegenwerken kan beter. Dat blijkt ook uit vaststellingen van het Nationaal Comité voor Veiligheid en Hygiëne in de Bouw. Het dodelijke ongeval bij wegwerkzaamheden op 14 januari 2008 op de E34 Antwerpen-Knokke in Melsele is immers geen unicum. Jaarlijks komen 6 tot 7 wegenwerkers tijdens het werk om het leven volgens cijfers van datzelfde Comité.

De richtlijnen voor signalisatie bij wegenwerken worden sinds de regionalisering van openbare werken uitgewerkt door het Agentschap Wegen en Verkeer van het departement Mobiliteit en Openbare werken van het Vlaams Gewest. Dit betreft hoofdzakelijk interne dienstrichtlijnen die opgenomen worden in de individuele bestekken tussen de overheid en de aannemer. Op federaal niveau blijft enkel nog het ministerieel besluit van 7 mei 1999 betreffende het signaleren van werken en verkeersbelemmeringen op de openbare weg over.

Aangaande deze materie had ik graag volgende vragen gesteld:

1. Zijn verkeersongevallen die voorkomen in de omgeving van wegenwerken of mobiele onderhoudswerken in de verkeersongevallenstatistieken opgenomen? Zo ja, kan de geachte minister mij de cijfers bezorgen voor de laatste 5 jaren, uitgesplitst naar doden, zwaar gewonden en licht gewonden? Indien neen, is hij bereid de nodige initiatieven te nemen om deze gegevens voortaan op te nemen in de ongevallenstatistieken?

2. In welke mate acht hij het bestaande ministerieel besluit van 7 mei 1999 voor het signaleren van werken en verkeersbelemmeringen op de openbare weg afdoend? Of is er nood aan bijsturing?

3. Wie draagt de eindverantwoordelijkheid voor de signalisatie bij (grotere) wegenwerken die over meerdere gewesten strekken? Wie is verantwoordelijk voor het plaatsen en wegnemen van deze signalisatie? Concreet had ik graag verduidelijking over de situatie op de Brusselse grote ring.

Antwoord ontvangen op 6 maart 2008 :

1. Verkeersongevallen in de omgeving van wegenwerken.

Bron : FOD Eco AD Stat en Eco Info/Infografie : BIVV

2. Het ministerieel besluit van 7 mei 1999 betreffende het signaleren van werken en verkeersbelemmeringen (Belgisch Staatsblad van 21 mei 1999) is zeer concreet en gedetailleerd. Dit maakt dat het een gebruiksvriendelijk wettelijk instrument is.

Ik ben er van overtuigd dat werken die gesignaleerd worden conform de bepalingen van dit besluit, goed zichtbaar zijn voor de weggebruikers en dat deze bepalingen aldus ook de veiligheid van de wegenwerkers verhogen.

Ik zie dan ook geen redenen om dit besluit aan te passen. Er is bij mijn weten evenmin een vraag in die zin gesteld vanwege de wegbeheerders of de aannemers.

3. Conform artikel 78 van het verkeersreglement is het diegene die de werken uitvoert die verantwoordelijk is voor het signaleren ervan, ook bij wegenwerken die zich uitstrekken over meerdere gewesten.

Diegene die de werken uitvoert, moet dan ook de signalisatie plaatsen bij het begin van de werkzaamheden en wegnemen van zodra deze beëindigd zijn.

Wat betreft werken op de Brusselse ring mag de signalisatie slechts worden aangebracht op voorwaarde dat daartoe toelating is gegeven door de minister tot wiens bevoegdheid het beheer van de autosnelwegen behoort of door zijn gemachtigde. Dus, indien de werken zich uitstrekken over twee gewesten moet de aannemer toelating vragen aan elk van de twee betrokken gewesten voor de signalisatie die op hun grondgebied zal worden geplaatst.

Echter, uit de jurisprudentie blijkt dat bij nalatigheid van diegene die het werk uitvoert, de gemeente moet ageren. De regel die de gemeenten de bevoegdheid verleent en hen de verplichting oplegt te waken over de veiligheid en de berijdbaarheid van de openbare weg, impliceert dat de gemeente moet controleren of de signalisatie die is aangebracht, voldoet aan de wettelijke voorschriften. Indien de gemeente dit niet doet, kan ze mede aansprakelijk worden gesteld.

Voor werken die worden uitgevoerd op autosnelwegen betekent dit dat de verantwoordelijke gewestelijke minister of zijn gemachtigde, ingeval van nalatigheid vanwege de aannemer, de nodige maatregelen zal moeten nemen opdat de wettelijke voorschriften inzake signalisatie worden gerespecteerd.