SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2016-2017 Zitting 2016-2017
________________
22 décembre 2016 22 december 2016
________________
Question écrite n° 6-1211 Schriftelijke vraag nr. 6-1211

de Martine Taelman (Open Vld)

van Martine Taelman (Open Vld)

au ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Drogues - Cocaïne - Saisies - Évolution - Mesures - Modification du modèle organisationnel des cartels de la drogue Drugs - Cocaïne - Inbeslagnames - Evolutie - Maatregelen - Gewijzigd businessmodel van de drugskartels 
________________
stupéfiant
statistique officielle
trafic de stupéfiants
confiscation de biens
criminalité organisée
verdovend middel
officiële statistiek
handel in verdovende middelen
verbeurdverklaring van goederen
georganiseerde misdaad
________ ________
22/12/2016Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 26/1/2017)
16/3/2017Antwoord
22/12/2016Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 26/1/2017)
16/3/2017Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1210
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1212
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1210
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1212
________ ________
Question n° 6-1211 du 22 décembre 2016 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 6-1211 d.d. 22 december 2016 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Je me réfère aux questions écrites que j'ai posées antérieurement concernant les chiffres relatifs aux drogues saisies (nos 4-2825 et 4-7247).

La police néerlandaise a fait savoir, le 28 octobre dernier, que des lots de drogues, en particulier, de cocaïne, de plus en plus importants, étaient de plus en plus souvent découverts. Ces dix derniers mois, la police a découvert plus de 30 000 kilos de cocaïne, pour une valeur marchande estimée à 750 millions d'euros. La police fait savoir qu'elle a souvent trouvé des lots de cocaïne à Rotterdam mais que la douane a découvert, à Anvers, beaucoup plus de lots de drogues qui étaient destinées aux Pays-Bas.

La police soupçonne que le modèle organisationnel de la mafia de la drogue, et en particulier, des cartels de la Colombie, du Pérou et de la Bolivie, a changé. Les lots sont souvent extrêmement importants. Manifestement, la demande est considérable et les trafiquants acceptent plus facilement le risque que les lots soient interceptés. Cela laisse présumer que la plupart de la cargaison arrive à bon port..

Je souhaiterais obtenir un aperçu de l'évolution du nombre de saisies. Comme vous le savez, les saisies ne sont que le sommet de l'iceberg et elles constituent surtout un indicateur de l'augmentation de la cocaïne et de son succès.

Ma question concerne une matière transversale qui est étroitement liée aux efforts des Communautés en matière de prévention de la consommation de drogue.

Je souhaiterais dès lors poser les questions suivantes :

1) Quelle a été la quantité de drogues saisie de 2012 à ce jour ? Je souhaiterais obtenir une ventilation des chiffres selon le type de drogue et par année (chiffres de la police et des services de douane) ?

2) Ces données montrent-elles des tendances significatives ?

3) En ce qui concerne la cocaïne, pouvez-vous confirmer les chiffres de la police néerlandaise ? Pour les dix premiers mois de 2016, est-il question d'une augmentation exponentielle du nombre de kilos de cocaïne saisis ? Pouvez-vous préciser votre réponse et nous donner un chiffre concret ? À quoi cette augmentation est-elle due ?

4) Quelles mesures supplémentaires prend-on pour entraver l'arrivée de cocaïne dans nos ports ? Pouvez-vous préciser très concrètement quelles unités, scanners et budgets seront mis en oeuvre ?

5) Comment nos services de police réagissent-ils à la modification du modèle organisationnel des cartels de la drogue, qui les amène à transporter de grosses cargaisons en une fois plutôt que des petites cargaisons en plusieurs fois ?

 

Ik verwijs naar mijn eerdere schriftelijke vragen betreffende de cijfers over in beslag genomen drugs (nr. 4-2825 en 4-7247).

De Nederlandse politie gaf op 28 oktober 2016 te kennen dat er steeds vaker en steeds grotere partijen drugs worden aangetroffen en dan in het bijzonder cocaïne. De afgelopen tien maanden ontdekte de politie al meer dan 30 000 kilo cocaïne. De geschatte straatwaarde bedraagt 750 miljoen euro. De politie deelt mee dat in Rotterdam vaak cocaïne werd aangetroffen maar nog meer partijen vond de douane in Antwerpen. De drugs aldaar waren voor Nederland bestemd.

De politie vermoed dat het businessmodel van de drugsmaffia, en in het bijzonder de kartels uit Colombia, Peru en Bolivia, is veranderd. De partijen zijn vaak enorm groot. De vraag is kennelijk toch zeer fors en hoge risico's op onderschepping worden geaccepteerd. Het duidt erop dat ze erop vertrouwen dat het goed gaat met het merendeel van de lading.

Ik had graag een inzicht gekregen in de evolutie van het aantal inbeslagnames. Zoals u weet zijn de inbeslagnames slechts het topje van de ijsberg en is het vooral een indicator van de toename en populariteit van cocaïne.

Het betreft een transversale aangelegenheid die nauw aansluit bij de inzet op preventie van drugsgebruik vanuit de Gemeenschappen.

Ik had binnen dit kader dan ook volgende vragen :

1) Wat is de hoeveelheid drugs die in beslag werd genomen tussen 2012 tot op heden, ingedeeld per drugsoort en per jaar (cijfers van de politie en de douanediensten) ?

2) Zijn er opmerkelijke tendensen in deze cijfers merkbaar ?

3) Kunt u wat betreft cocaïne de cijfers van de Nederlandse politie bevestigen ? Is er in Antwerpen de eerste tien maanden van 2016 sprake van een exponentiële toename van het aantal in beslag genomen kilo's cocaïne ? Kunt u dit toelichten en een concreet cijfer geven ? Waaraan ligt deze toename ?

4) Welke bijkomende maatregelen zullen worden getroffen om de toevoer van cocaïne in onze havens de wacht aan te zeggen ? Kunt u zeer concreet toelichten welke de eenheden, scanners en budgetten zullen worden ingezet ?

5) Hoe spelen onze politiediensten in op het gewijzigde businessmodel van de drugskartels waarbij zij grote ladingen in één keer doorvoeren in plaats van meerdere kleinere ladingen ?

 
Réponse reçue le 16 mars 2017 : Antwoord ontvangen op 16 maart 2017 :

1) Le tableau de l’annexe 1 donne un aperçu de la quantité de drogue saisie, du nombre de saisies et du type de drogue, ceci pour les années 2012 à 2016. Ce tableau contient les données de la police fédérale et des douanes. Ces chiffres doivent être interprétés avec prudence. Une saisie de grande envergure peut ainsi fortement influencer la quantité totale de drogue saisie. C’est la raison pour laquelle il est important de tenir également compte du nombre de saisies.

2) On remarque principalement une augmentation de l’interception de cocaïne dans notre pays, et ce surtout via le port d'Anvers. La quantité de drogue saisie a presque doublé alors que le nombre de saisies diminue. On remarque également l’envoi de pilules d’ecstasy et de MDMA par colis postal vers le monde entier. Souvent, cela se fait également par la voie de trafiquants qui prennent l’avion à Bruxelles vers l’Amérique du Sud.

3) Les saisies opérées en Belgique destinées au marché néerlandais sont également comptabilisées dans les chiffres néerlandais. Cette remarque vise à contextualiser ces derniers. Comme mentionné plus haut, la saisie de cocaïne a effectivement fortement augmenté en 2016 par rapport aux années précédentes. Selon les derniers chiffres disponibles, la quantité de drogue saisie dans le port d’Anvers ou dans une entreprise qui travaille via le port d'Anvers s’élève à environ 30,2 tonnes en 2016.

Cette augmentation s’explique principalement par une plus grande disponibilité de cocaïne dans les pays d’origine. En outre, les services de police et les douanes investissent dans une approche plus performante de la problématique. Cette approche est axée sur un meilleur profilage et une collaboration renforcée avec les pays d’origine. Il convient également de mentionner la vulnérabilité d’autres ports, comme ceux de Gand et Zeebruges.

4) Pour l’affectation d’unités, de scanners et de budgets dans les ports, il est renvoyé au ministre des Finances, vu sa compétence en la matière.

5) Afin de ne pas mettre en danger les actions opérationnelles de nos instances de recherche, il ne peut être répondu à cette question.

Annexe 1 – Tableau 1 : Quantité de drogue saisie et nombre de drogues saisies en Belgique pour les années 2012-2016 (Source : Police fédérale + Douane)

Type de drogue

2012

2013

2014

2015

2016

(chiffres au 12/01/2017)

Quantité

Nombre de saisies

Quantité

Nombre de saisies

Quantité

Nombre de saisies

Quantité

Nombre de saisies

Quantité

Nombre de saisies

Cocaïne

19 180 kg

288

6 486 kg

168

9 293 kg

159

17 487 kg

167

30 375 kg

109

Héroïne

112 kg

34

1 182 kg

50

149 kg

43

121 kg

28

96 kg

31

Haschisch

1 338 kg

31

4 275 kg

38

841 kg

36

7 045 kg

32

694 kg

25

Marihuana

5 635 kg

209

14 882 kg

207

10 744

139

764 kg

107

369 kg

70

Cannabis (indéterminé)

18 kg

9

13 kg

6

19 kg

5

5 kg

6

3 kg

3

Amphétamine

54 kg

36

178 kg + 300 litres

32

199 kg + 200 litres

32

69 kg

23

19 kg

7

Méthamphétamine

3 kg

3

38 kg

3

9 kg

7

4 kg

3

14 kg

8

XTC

26 874 pilules

40

37 152 pilules

41

44 422 pilules

22

59 696 pilules

30

177 166 pilules

39

MDMA (poudre)

2 kg

1

2 136 kg

6

3 kg

2

9 kg

3

27 kg

5

GHB

76 litres

24

45 litres

22

56 litres

6

30 litres

18

/


Khat

1 298 kg

70

1 150 kg

53

2 032 kg

35

941 kg

30

1 365 kg

11

* Saisies de minimum 0.5 kg, 0,5 litre ou 100 pilules.

1) In de tabel in bijlage 1 wordt een overzicht gegeven van de hoeveelheid in beslag genomen drugs, het aantal inbeslagnames en de drugsoort, en dit voor de jaren 2012 tot 2016. De gegevens van de federale politie en de douane zitten in deze tabel vervat. De interpretatie van deze cijfers dient voorzichtig te gebeuren. Zo kan een grote inbeslagname het totale aantal in beslag genomen drugs sterk beïnvloeden. Daarom is het van belang om ook het aantal inbeslagnames mee in rekening te brengen.

2) Er wordt voornamelijk een belangrijke verhoging van de cocaïnevangst in ons land opgemerkt, en dit voornamelijk via de haven van Antwerpen. Het aantal inbeslaggenomen drugs is bijna verdubbeld, terwijl het aantal inbeslagnames daalt. Ook het versturen van ecstasy-pillen en MDMA via postpakketten naar de gehele wereld wordt opgemerkt. Vaak gebeurt dit ook via smokkelaars die vanuit Brussel het vliegtuig nemen naar Zuid-Amerika.

3) In de Nederlandse cijfers worden ook inbeslagnames in België, bestemd voor de Nederlandse markt, meegeteld. Dit ter contextualisering van het Nederlandse cijfer. Zoals hierboven vermeld, is de inbeslagname van cocaïne inderdaad sterk gestegen in 2016 ten opzichte van de voorgaande jaren. Volgens de laatst beschikbare cijfers bedraagt de hoeveelheid inbeslagnames in de Antwerpse haven, of in een bedrijf dat via de haven van Antwerpen werkt, rond de 30,2 ton in 2016.

Deze toename wordt voornamelijk verklaard door een hogere beschikbaarheid van cocaïne in de bronlanden. Daarnaast investeren de politiediensten en de douane in een meer performante aanpak van de problematiek. Deze aanpak richt zich op een betere « profiling » en een versterkte samenwerking met de bronlanden. De kwetsbaarheid van andere havens, zoals Gent en Zeebrugge dient eveneens genoteerd.

4) Er wordt voor wat betreft de inzet van eenheden, scanners en budgetten in de havens verwezen naar de minister van Financiën, gelet op diens bevoegdheid ter zake.

5) Teneinde de operationele acties van de opsporingsinstanties niet in het gedrang te brengen, kan er hier niet nader op worden ingegaan.

Bijlage 1 – Tabel 1 : Hoeveelheid inbeslaggenomen drugs en aantal inbeslagnamesdrugs in België voor de jaren 2012-2016 (Bron : Federale politie + Douane)

Drugsoort

2012

2013

2014

2015

2016

(cijfers op 12/01/2017)

Hoeveelheid

Aantal IBN*

Hoeveelheid

Aantal IBN*

Hoeveelheid

Aantal IBN*

Hoeveelheid

Aantal IBN*

Hoeveelheid

Aantal IBN*

Cocaïne

19 180 kg

288

6 486 kg

168

9 293 kg

159

17 487 kg

167

30 375 kg

109

Heroïne

112 kg

34

1 182 kg

50

149 kg

43

121 kg

28

96 kg

31

Hasj

1 338 kg

31

4 275 kg

38

841 kg

36

7 045 kg

32

694 kg

25

Marihuana

5 635 kg

209

14 882 kg

207

10 744

139

764 kg

107

369 kg

70

Cannabis (onbepaald)

18 kg

9

13 kg

6

19 kg

5

5 kg

6

3 kg

3

Amfetamine

54 kg

36

178 kg + 300 liter

32

199 kg + 200 liter

32

69 kg

23

19 kg

7

Methamfetamine

3 kg

3

38 kg

3

9 kg

7

4 kg

3

14 kg

8

XTC

26 874 pillen

40

37 152 pillen

41

44 422 pillen

22

59 696 pillen

30

177 166 pillen

39

MDMA (poeder)

2 kg

1

2 136 kg

6

3 kg

2

9 kg

3

27 kg

5

GHB

76 liter

24

45 liter

22

56 liter

6

30 liter

18

/


Khat

1 298 kg

70

1 150 kg

53

2 032 kg

35

941 kg

30

1 365 kg

11

* Inbeslagnames van minimum 0.5 kg, 0,5 liter of 100 pillen.