SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
23 mai 2013 23 mei 2013
________________
Question écrite n° 5-9091 Schriftelijke vraag nr. 5-9091

de Martine Taelman (Open Vld)

van Martine Taelman (Open Vld)

à la ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Services de sécurité - Écoute des services de communication en ligne - Skype - Voix sur IP (VOIP) - Initiative législative Veiligheidsdiensten - Afluisteren van onlinecommunicatiediensten - Skype - Voice-over-IP (VOIP) - Wetgevend initiatief 
________________
protection des communications
service secret
statistique officielle
Internet
telefoon- en briefgeheim
geheime dienst
officiële statistiek
internet
________ ________
23/5/2013Verzending vraag
17/9/2013Rappel
12/12/2013Antwoord
23/5/2013Verzending vraag
17/9/2013Rappel
12/12/2013Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-9090 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-9090
________ ________
Question n° 5-9091 du 23 mai 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-9091 d.d. 23 mei 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Les services de recherche voudraient de plus en plus souvent pouvoir écouter les services de communication en ligne tels que Skype dans le respect des conditions légales. Dans des pays comme les États-Unis et l'Australie, on prépare des propositions de loi qui obligeront ces entreprises internet à mettre sur écoute les communications de leurs utilisateurs et à permettre ainsi leur écoute. Le ministre néerlandais de la Sécurité et de la Justice voudrait que les conversations sur Skype puissent être écoutées plus facilement, conformément à ce qui peut être fait avec les conversations téléphoniques. D'après ce que l'on dit, il est particulièrement difficile pour les services de sécurité d'écouter les conversations sur Skype. Celui-ci utilisait une structure peer-to-peer complexe et cryptait tellement bien l'information qu'il était quasi impossible d'intercepter les conversations. Mais depuis que l'entreprise a été reprise, un changement serait intervenu.

J'aimerais poser les questions suivantes.

1) Les services de sécurité peuvent-ils écouter les conversations sur Skype ? Dans la négative, est-ce dû à une opposition de l'entreprise ou à des contraintes techniques ? Dans l'affirmative, comment cela se passe-t-il d'un point de vue technique ?

2) Combien de fois des demandes ont-elles été déposées et exécutées pour des conversations voix sur ip (voip) ? Combien de personnes cela concerne-t-il sur une base annuelle ? Ces opérations ont-elles déjà été évaluées comme efficaces ?

3) La ministre compte-t-elle prendre une initiative législative ? Dans la négative, pourquoi ? Dans l'affirmative, quand ? Peut-elle en expliquer le contenu ?

 

Opsporingsdiensten willen steeds vaker onlinecommunicatiediensten zoals Skype onder de wettelijke voorwaarden kunnen afluisteren. In landen als de Verenigde Staten en Australië zijn wetsvoorstellen in de maak die internetbedrijven verplichten om de communicatie van hun gebruikers af te tappen en zo een afluistermogelijkheid te creëren. De Nederlandse minister van Veiligheid en Justitie wil dat Skypegesprekken gemakkelijker kunnen worden afgeluisterd conform wat heden kan met telefoongesprekken. Naar verluidt is het bijzonder moeilijk voor de veiligheidsdiensten om Skypegesprekken af te tappen. Skype gebruikte een ingewikkelde peer-to-peer structuur en versleutelde de informatie zo goed, dat de gesprekken bijna niet te onderscheppen waren. Sinds het bedrijf werd overgenomen zou daar echter verandering in zijn gekomen.

Ik had graag volgende vragen voorgelegd aan de minister:

1) Kunnen de veiligheidsdiensten skypegesprekken aftappen? Zo neen, komt dit door tegenwerking van het bedrijf of technische beperkingen? Zo ja, hoe verloopt dit technisch?

2) Hoeveel maal werden er de voorbije drie jaar aanvragen ingediend en uitgevoerd voor voice-over-ip (voip) gesprekken? Om hoeveel personen gaat het op jaarbasis? Worden deze operaties als efficiënt geëvalueerd?

3) Gaat de minister een wetgevend initiatief nemen? Zo neen, waarom niet? Zo ja, wanneer? Kan ze de inhoud ervan toelichten?

 
Réponse reçue le 12 décembre 2013 : Antwoord ontvangen op 12 december 2013 :

1) En Belgique, l'interception des communications se déroule par le biais des opérateurs de télécommunication. Ceux-ci sont responsables de transmettre les communications qui transitent sur leurs réseaux, à l'autorité qui a légalement requis cette interception.

Les opérateurs transmettent ces signaux interceptés à la centrale d'interception financée par le ministère de la Justice et ceux-ci sont ensuite dispatchés vers les autorités requérantes.

La difficulté technique réside dans le fait suivant :

Beaucoup de communications sont réalisées au départ de programmes qui protègent le contenu des données. Skype est un de ces programmes, mais il n'est pas le seul. Les communications sont cryptées de manière telle que seuls l'émetteur (la personne qui parle par exemple) et le récepteur (la personne qui reçoit l'appel) reçoivent la communication de manière compréhensible (en clair).

En d'autres termes, l'opérateur de télécommunication qui est requis d'exécuter une interception ne pourra, dans le cas de Skype, que transmettre vers les services de sécurité un message qui est crypté.

La firme Skype elle-même, ne fournissant que le software, ne voit pas transiter le contenu des communications sur son réseau

2) Nous ne tenons pas de statistiques sur le nombre de demandes non satisfaites.

Les services spécialisés de la Police Fédérale expérimentent toutefois une augmentation de la demande et l'évaluent à plusieurs par jour ouvrable.

3) Il y a actuellement un groupe de travail initié sous l'égide de l'Office du Parquet Fédéral.

Ce groupe de travail a notamment pour but de modifier l'arsenal législatif réglant la problématique du contrôle des communications dans son ensemble (art 90 Ter CIC et suivants) afin de le faire correspondre aux besoins actuels et à l'évolution des technologies.

Ce groupe se penche donc également sur la problématique du voice over Ip , de l'encryption des communications, de l'internationalisation des opérateurs, etc.

1) In België verloopt de interceptie van communicatie via de telecomoperatoren. Zij zijn verantwoordelijk om de communicatie die via hun netwerken verloopt, over te zenden aan de overheid die wettelijk deze interceptie heeft gevorderd.

De operatoren zenden deze geïntercepteerde signalen over aan de door de Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie gefinancierde centrale interceptiefaciliteit van waaruit zij vervolgens aan de vorderende overheden worden bezorgd.

De technische moeilijkheid ligt in het volgende:

Er wordt veel gecommuniceerd vanuit programma's die de inhoud van de gegevens beschermen: Skype is een van die programma's, maar is niet het enige. De communicatie wordt zodanig gecodeerd dat enkel de zender (bijvoorbeeld de persoon die praat) en de ontvanger (de persoon die de oproep krijgt) de communicatie op begrijpelijke wijze (niet gecodeerd) ontvangen.

Met andere woorden, de telecomoperator die wordt gevorderd een interceptie uit te voeren, zal in het geval van Skype aan de veiligheidsdiensten enkel een gecodeerde boodschap kunnen overzenden.

Aangezien de firma Skype enkel de software levert, ziet zij zelf de inhoud van de communicatie op haar netwerk niet.

2) Wij houden geen statistieken bij over het aantal aanvragen waaraan niet wordt voldaan.

De gespecialiseerde diensten van de federale politie ondervinden echter een stijging van het aantal aanvragen en ramen deze op meerdere per werkdag.

Er is thans een werkgroep ingesteld onder auspiciën van het federaal parket.

3) Deze werkgroep heeft inzonderheid als doel het wetgevend instrumentarium tot regeling van de problematiek van de controle van de communicatie in haar geheel (art. 90ter e.v., Wetboek van Strafvordering) te wijzigen teneinde het aan te passen aan de huidige behoeften en aan de evolutie van de technologieën.

Deze groep buigt zich dus ook over de problematiek van de voice over Ip, de codering van communicatie, de internationalisering van de operatoren, enzovoort.