SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2010-2011 Zitting 2010-2011
________________
12 mai 2011 12 mei 2011
________________
Question écrite n° 5-2322 Schriftelijke vraag nr. 5-2322

de Martine Taelman (Open Vld)

van Martine Taelman (Open Vld)

au ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Département de la Justice - Formation tout au long de la vie - Nombre de formations Departement Justitie - Levenslang leren - Aantal opleidingen 
________________
Institut de formation judiciaire
éducation permanente
formation en cours d'emploi
Instituut voor gerechtelijke opleiding
permanente educatie
praktijkopleiding
________ ________
12/5/2011Verzending vraag
27/10/2011Antwoord
12/5/2011Verzending vraag
27/10/2011Antwoord
________ ________
Question n° 5-2322 du 12 mai 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-2322 d.d. 12 mei 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Depuis des années, le monde de l'entreprise promeut l'apprentissage permanent. On désire que les travailleurs puissent suivre les changements technologiques, juridiques et sociétaux et rester plus longtemps en activité. Le pacte des générations stipule même que 1,9 % de la masse salariale brute doit être consacré à des formations. La ministre de l'Emploi a récemment tancé plusieurs secteurs qui n'atteignaient pas cette norme ou ne la mentionnaient pas suffisamment dans leurs conventions collectives.

La formation tout au long de la vie est primordiale dans le domaine de la Justice, car l'environnement juridique est en constante évolution. Les formations sont essentielles afin de garantir l'efficacité d'un pouvoir judiciaire qui s'adapte aux récentes évolutions sociales.

Je souhaiterais une réponse aux questions suivantes :

1) Quel est le nombre de formations suivies en 2010 dans le secteur de la Justice ? Je souhaiterais une comparaison avec les cinq années précédentes. Quelles étaient les organisations chargées de ces formations ?

2) Combien de membres du personnel, répartis par niveau, sont-ils actuellement en fonction à l'Institut de formation judiciaire (IFJ), et combien d'entre-eux sont-ils exclusivement affectés aux formations ? Je souhaiterais une comparaison avec les cinq années précédentes, avec indication de leurs services. Où sont-ils actuellement occupés et à quelles tâches ?

3) Quel montant a-t-on dépensé en 2010 aux formations dans le domaine de la Justice ? Je souhaiterais une comparaison avec les cinq années précédentes ainsi qu'une ventilation selon les organisations responsables de ces formations.

4) Que représentent ces dépenses de formation dans le total de la masse salariale brute ? Je souhaiterais une comparaison avec les cinq années précédentes.

5) Le ministre estime-t-il qu'on investit suffisamment en formations dans le domaine de la Justice ? La norme de 1,9 % en vigueur dans les entreprises constitue-t-elle aussi un objectif pour votre domaine ? Comment encouragera-t-on la formation tout au long de la vie ?

 

Levenslang leren wordt al jaren gepromoot binnen het bedrijfsleven. Op deze wijze tracht men werknemers mee te kunnen laten evolueren met de technologische, juridische en maatschappelijke veranderingen en hen zodoende langer aan het werk te kunnen houden. Het generatiepact legt zelfs een norm van 1,9 % van de brutoloonmassa op die aan opleidingen moet worden besteed. Recent werden verschillende sectoren terecht gewezen door de minister van Werk aangezien zij deze norm niet behaalden of onvoldoende vermeldden in hun collectieve arbeidsovereenkomsten.

Binnen het beleidsdomein Justitie is levenslang leren eveneens belangrijk. De juridische omgeving wijzigt immers aanhoudend. Om een efficiënte rechterlijke macht te kunnen garanderen die mee is met de recentste maatschappelijke ontwikkelingen zijn opleidingen dan ook van het grootste belang.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel opleidingen werden er in 2010 gevolgd binnen het beleidsdomein Justitie? Graag kreeg ik een vergelijking met de vijf voorgaande jaren. Welke organisaties stonden in voor deze opleidingen?

2) Hoeveel personeelsleden, met aanduiding van de diverse niveaus, zijn thans aan het werk bij het Instituut voor gerechtelijke opleiding (IGO) en hoeveel daarvan worden louter ingezet voor de opleidingen? Graag kreeg ik een vergelijking met de vijf voorgaande jaren met aanduiding van de diensten waar zij aan het werk waren. Waar zijn die personeelsleden thans tewerkgesteld en voor welke taken?

3) Welk bedrag werd er in 2010 uitgegeven aan opleidingen binnen het beleidsdomein Justitie? Graag kreeg ik een vergelijking met de vijf voorgaande jaren en een uitsplitsing tussen de organisaties die verantwoordelijk zijn voor deze opleidingen.

4) Hoe verhoudt deze investering in opleidingen zich tot de totale brutoloonmassa? Graag kreeg ik een vergelijking met de vijf voorgaande jaren.

5) Is de geachte minister van mening dat er voldoende wordt geïnvesteerd in opleidingen binnen het beleidsdomein Justitie? Is de norm van 1,9 % die voor het bedrijfsleven geldt ook voor uw beleidsdomein een richtcijfer? Op welke wijze zal het levenslang leren worden gestimuleerd?

 
Réponse reçue le 27 octobre 2011 : Antwoord ontvangen op 27 oktober 2011 :

1) Volet 1 : Institut de formation judiciaire (IFJ) - Formations pour l'ordre judiciaire :

En 2010, l'IFJ a organisé 40 formations pour les magistrats et stagiaires judiciaires ainsi que 28 formations pour les membres du personnel de l'ordre judiciaire.

Vous trouverez, ci-après, un aperçu du nombre de formations organisées durant la période 2006-2010. Pour les années 2006, 2007 et 2008, le Conseil supérieur de la Justice et le service public fédéral Justice se sont chargés conjointement de l'organisation des formations destinées aux magistrats et aux membres du personnel de l'ordre judiciaire.

Depuis 2009, c'est l'IFJ qui s'en occupe.

Nombre de formations destinées aux magistrats de 2006 à 2010 :

Année

Nombre de jours

Nombre de jours/homme

2006

581

9853

2007

679

11213

2008

468

7492

2009

107

1740

2010

308

4968

Nombre de formations destinées aux membres du personnel de l'ordre judiciaire de 2006 à 2010 :

Année

Nombre de jours

Nombre de jours/homme

2006

226

3823

2007

278

4562

2008

325

5236

2009

382,5

6219

2010

320

5178

Volet 2 : Formations Service public fédéral (SPF) Justice

2010 : Pour l'année 2010, 210 formations différentes ont été organisées au sein du SPF Justice. Parallèlement, un nombre important de journées d'étude, de congrès et de séminaires a encore été suivi. Enfin, 4 828 jours/homme consacrés à la formation ont été suivis à l'IFA (Institut de formation de l'administration fédérale).

Les cinq années précédentes : le nombre de formations différentes oscille durant cette période entre 200 et 225. De même, le nombre de jours de formation suivis à l'IFA varie entre 5000 et 6 500 jours/homme.

Ces formations ont été organisées avec :

- des formateurs internes (spécialistes au sein du SPF Justice) ;

- diverses sociétés de formation spécialisées selon le contenu de la formation ;

- l'Institut de Formation de l'Administration fédérale (IFA).

2) L'Institut de formation judiciaire et sa direction disposent à présent d'un support administratif assuré par 17 fonctionnaires :

5 niveaux A temps plein,

7 niveaux B temps plein,

3 niveaux C temps plein,

1 niveau D temps plein

et 2 niveaux D temps partiel.

L'effectif actuel est complété par un fonctionnaire retraité de niveau D, mis au travail exceptionnellement en tant qu'huissier à raison de neuf heures par semaine.

En raison du départ de l'assistante management, le secrétariat de direction est provisoirement assuré par un collaborateur intérimaire.

À compter du 1er juillet 2011, un collaborateur administratif supplémentaire sera en service.

Neuf des membres du personnel administratif (4 niveaux A, 2 niveaux B, 3 niveaux C) sont actifs au sein de la division « formation ». Les autres collaborateurs (1 niveau A, 5 niveaux B, 2 niveaux D) assurent les services généraux : gestion financière (budget, comptabilité), gestion du personnel, gestion logistique (achats, espace bureaux et formation), gestion facilitaire et ICT.

À ses débuts en 2009, l'IFJ disposait de 4 collaborateurs. Fin de l’année 2009, le nombre de collaborateurs était de 14. Courant 2010 et 2011, ce nombre a continué de croître jusqu'à l'effectif actuel.

En comparaison : trois ans auparavant, 23 membres du personnel (8 du CSJ et 15 du SPF Justice, parmi lesquels 8 niveaux A) étaient chargés de l'organisation des formations destinées aux magistrats ainsi qu'au personnel de l'ordre judiciaire, alors que la formation du personnel de l'ordre judiciaire se situait à cette époque à un niveau bien inférieur au niveau actuel et ce, sans compter tous les autres membres du personnel qui ont été ajoutés en soutien (comptabilité, gestion du personnel, gestion du bâtiment, photocopies, huissiers, etc.).

3) Volet 1 : IFJ - Formations pour l'ordre judiciaire :

En 2009 et 2010, l'IFJ a consacré des montants s'élevant respectivement à 1 138 734,75 et à 1 734 183,21 euros en formations.

L'IFJ n'est opérationnel que depuis 2009 et ne peut dès lors pas fournir de réponse aux questions posées concernant les années précédentes.

Volet 2 : SPF Justice

Budget formation 2010 : 3 685 000 euros

Budget formation 2009 : 4 584 000 euros

Budget formation 2008 : 3 791 000 euros

Budget formation 2007 : 4 090 000 euros

Budget formation 2006 : 3 742 000 euros

Budget formation 2005 : 2 419 000 euros

4) Si nous analysons uniquement le rapport entre le budget formation (coûts directs) et la masse salariale brute totale, nous arrivons pour les 5 années précédentes à un investissement en termes de formation d'environ 0,70 %.

Le coût total de formation est toutefois beaucoup plus élevé que le budget formation pur. Le calcul doit également tenir compte des coûts de formation à l'IFA, des frais de fonctionnement des centres de formation et des coûts salariaux des collaborateurs le jour où ils suivent la formation. En tenant compte de ces coûts indirects, l'investissement en termes de formation s'élève pour la Justice à plus de 2 % pour les 5 années précédentes.

5) Au sein de la Justice, de nombreux efforts sont réalisés pour que la formation fournie soit suffisante et surtout adéquate, tant pour l'ordre judiciaire que pour le personnel de la fonction publique. La norme de 1,9 % en vigueur pour les entreprises est largement atteinte pour le SPF Justice compte tenu de l'ensemble des variables.

Au sein du SPF Justice, l'apprentissage permanent est stimulé par le biais des cercles de développement, dans le cadre desquels le collaborateur et le dirigeant se penchent chaque année ou tous les deux ans sur le fonctionnement et le développement du collaborateur. Les besoins en termes d'apprentissage sont définis sur cette base et traduits en plans de formation annuels.

1) Luik 1: Instituut voor gerechtelijke opleiding (IGO) - Opleidingen Rechterlijke Orde:

In 2010 organiseerde het IGO 40 opleidingen voor de magistraten en de gerechtelijke stagiairs en 28 opleidingen voor de leden van het personeel van de rechterlijke orde.

Hieronder vindt u een overzicht van het aantal opleidingen over de periode 2006-2010. Voor de jaren 2006, 2007 en 2008 stonden de Hoge Raad voor de Justitie en de Federale Overheidsdienst Justitie samen in voor de organisatie van de opleidingen voor de magistraten en de de leden van het personeel van de rechterlijke orde.

Sinds 2009 staat het IGO hiervoor in.

Aantal opleidingen voor magistraten 2006-2010:

Jaar

Aantal dagen

Aantal mandagen

2006

581

9853

2007

679

11213

2008

468

7492

2009

107

1740

2010

308

4968

Aantal opleidingen voor de leden van het personeel van de rechterlijke orde 2006-2010:

Jaar

Aantal dagen

Aantal mandagen

2006

226

3823

2007

278

4562

2008

325

5236

2009

382,5

6219

2010

320

5178

Luik 2: Opleidingen Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie

2010 : Binnen de FOD justitie werden in 2010 210 verschillende opleidingen georganiseerd. Daarnaast werden nog een groot aantal studiedagen, congressen en seminairies gevolgd. Tenslotte werden er 4 828 mandagen opleiding gevolgd bij het OFO (Opleidingsinstituut van de Overheid).

Vijf voorafgaande jaren: het aantal verschillende opleidingen schommelt in deze periode tussen 200 à 225 verschillende opleidingen. Ook het aantal opleidingsdagen bij OFO schommelt tussen 5 000 à 6 500 mandagen.

Deze opleidingen werden georganiseerd met:

- Interne trainers (specialisten binnen de FOD Justitie)

- Diverse gespecialiseerde opleidingsfirma’s naargelang de inhoud van de opleiding

- Het opleidingsinstituut van de Federale Overheid (OFO)

2) Het Instituut voor gerechtelijke opleiding en zijn directie beschikt thans over een administratieve ondersteuning die verzekerd wordt door 17 ambtenaren:

5 voltijds niveau A,

7 voltijds niveau B,

3 voltijds niveau C,

1 voltijds

en 2 halftijds niveau D.

Het huidige personeelseffectief wordt aangevuld met een buitengewone tewerkstelling van een gepensioneerd ambtenaar niveau D als bode à rato van 9 uur per week.

Door het ontslag van de management assistente wordt het directiesecretariaat voorlopig waargenomen door een interimair medewerker.

Vanaf 1 juli 2011 zal een bijkomende administratief medewerker in dienst treden.

Negen van de administratieve personeelsleden (4 niveau A, 2 niveau B, 3 niveau C) zijn werkzaam binnen de afdeling “opleiding”. De overige medewerkers (1 niveau A, 5 niveau B, 2 niveau D) verzekeren de algemene diensten: financieel beheer (begroting, boekhouding), personeelsbeheer, logistiek beheer (aankopen, bureel- en vormingsruimte), facilitair beheer en ICT.

Bij haar opstart in 2009 beschikte het IGO over 4 medewerkers. Eind 2009 bedroeg het aantal medewerkers 14. In de loop van 2010 en 2011 nam dit aantal verder toe tot het huidige personeelseffectief.

Ter vergelijking: drie jaar terug stonden 23 personeelsleden (8 van de HRJ, 15 van de FOD Justitie; 8 van die 23 ambtenaren behoorden tot niveau A) in voor de organisatie van de opleidingen voor de magistraten en de personeelsleden van de rechterlijke orde, terwijl de opleiding van het personeel van de rechterlijke orde toen op een veel lager niveau stond dan thans, en dit zonder alle andere personeelsleden bij te rekenen die in steun werden toegevoegd (boekhouding, personeelsbeheer, beheer gebouw, fotokopies, bodes, etc.).

3) Luik 1 : IGO – opleidingen Rechterlijke Orde

In 2009 en 2010 werd respectievelijk een bedrag van 1 138 734,75 en 1 734 183,21 euro aan opleidingen gespendeerd door het IGO.

Het IGO is pas operationeel sedert 2009 en kan bijgevolg voor de voorgaande jaren geen antwoord geven op de gestelde vragen.

Luik 2 : FOD Justitie

Opleidingsbudget 2010: 3 685 000, euro

Opleidingsbudget 2009 : 4 584 000 euro

Opleidingsbudget 2008: 3 791 000 euro

Opleidingsbudget 2007: 4 090 000 euro

Opleidingsbudget 2006: 3 742 000 euro

Opleidingsbudget 2005: 2 419 000 euro

4) Wanneer we enkel de verhouding tussen het opleidingsbudget (directe kosten) en de totale brutoloonmassa bekijken, komen we op voor de voorbije 5 jaar op een opleidingsinvestering van ongeveer 0,70 %.

De totale kost van opleiding is echter veel groter dan louter het opleidingsbudget. In de berekening dient ook rekening gehouden te worden met de opleidingskosten bij OFO, de werkingskosten van de opleidingscentra en de loonkosten van de medewerkers op de dag dat zij opleiding volgen. Rekening houdend met deze indirecte kosten haalt justitie een opleidingsinvestering van meer dan 2 % voor de voorbije 5 jaar.

5) Binnen Justitie wordt er veel inspanning geleverd om voldoende opleiding maar vooral ook de juiste opleiding te voorzien voor zowel de rechterlijke orde als de ambtenarij. De norm van 1,9 % die voor het bedrijsleven geldt, wordt – rekening houdend met alle variabelen – door de FOD justitie ruimschoots gehaald.

Levenslang leren wordt binnen de FOD justitie gestimuleerd binnen het concept van de ontwikkelcirkels, waar medewerker en leidinggevende jaarlijks of tweejaarlijks stilstaan bij het functioneren en de ontwikkeling van de medewerker. Vandaaruit worden de leerbehoeften bepaald en verder vertaald naar jaarlijkse opleidingsplannen.