SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2009-2010 Zitting 2009-2010
________________
29 décembre 2009 29 december 2009
________________
Question écrite n° 4-6359 Schriftelijke vraag nr. 4-6359

de Els Van Hoof (CD&V)

van Els Van Hoof (CD&V)

au ministre pour l'Entreprise et la Simplification

aan de minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen
________________
Directive européenne 2006/123/CE du Parlement européen et du Conseil du 12 décembre 2006 relative aux services dans le marché intérieur - Transposition en droit belge - Magasins de nuit - Licences de débits de boissons Europese richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt - Omzetting naar het Belgisch recht - Nachtwinkels - Drankvergunningen 
________________
boisson alcoolisée
distributeur automatique
autorisation de vente
mesure nationale d'exécution
libre prestation de services
industrie de la restauration
horaire d'ouverture du commerce
alcoholhoudende drank
automaat
verkoopvergunning
nationale uitvoeringsmaatregel
vrij verrichten van diensten
horecabedrijf
openingstijd van een winkel
________ ________
29/12/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 29/1/2010)
11/2/2010Antwoord
29/12/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 29/1/2010)
11/2/2010Antwoord
________ ________
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 4-1254 Herkwalificatie van : vraag om uitleg 4-1254
________ ________
Question n° 4-6359 du 29 décembre 2009 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-6359 d.d. 29 december 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Les États membres de l'Union européenne devaient avoir transposé au 28 décembre 2009 la directive 2006/123/CE du Parlement européen et du Conseil du 12 décembre 2006 relative aux services dans le marché intérieur, mieux connue sous le nom de « directive services ». L'objectif de la directive est d'arriver à un véritable marché intérieur en 2010 sans entrave au libre établissement des prestataires de services ni à la libre circulation des services. C'est pourquoi tous les niveaux de pouvoir doivent analyser leur réglementation et leur régime d'autorisation existants et futurs et les adapter si nécessaire. Ainsi, une autorisation préalable ne peut être maintenue que dans les cas où elle a un intérêt essentiel et sous certaines conditions.

Ma question porte sur deux sortes d'autorisation, l'autorisation pour les magasins de nuit et les bureaux privés pour les télécommunications, d'une part, et les licences de débits de boissons, d'autre part.

Des dispositions spécifiques de la loi du 10 novembre 2006 relative aux heures d'ouverture dans le commerce, l'artisanat et les services visent ces établissements commerciaux. L'article 18 donne la possibilité de soumettre les magasins de nuit et les bureaux privés pour les télécommunications à une autorisation préalable en vertu d'un règlement communal. En outre, ce dernier peut aussi limiter ces magasins à une partie du territoire de la commune. De nombreuses villes et communes ont pris un tel règlement et veulent dès lors le maintenir.

L'article 9 de la loi du 28 décembre 1983 sur la patente pour le débit de boissons spiritueuses prévoit une interdiction de vente de boissons spiritueuses dans des distributeurs automatiques. Diverses administrations locales ont, outre cette interdiction prévue par la loi, décrété une interdiction communale de vente de boissons spiritueuses dans des magasins de nuit pendant une période déterminée. Elles veulent maintenir cette réglementation.

Mes questions sont les suivantes :

1. Dans quel délai le ministre compte-t-il soumettre au parlement un projet de loi transposant la directive services ?

2. Un règlement communal pourra-t-il imposer une autorisation préalable aux magasins de nuit et aux bureaux privés pour les télécommunications au regard de la transposition de la directive services ? Qu'en pense le ministre ?

3. Envisage-t-il d'autres adaptations de l'article 18 de la loi précitée sur les heures d'ouverture ?

4. L'interdiction de la vente de boissons spiritueuses dans des distributeurs automatiques peut-elle être maintenue au regard de la transposition de la directive services ? Dans la négative, les communes peuvent-elles alors l'imposer elles-mêmes ? Qu'en pense le ministre ?

5. Une éventuelle disparition de cette interdiction a-t-elle des conséquences pour l'interdiction communale de vente de boissons spiritueuses dans des magasins de nuit ? En d'autres termes, est-il nécessaire d'interdire la vente de boissons spiritueuses dans des distributeurs automatiques pour pouvoir l'interdire également dans les magasins de nuit ?

 

Voor 28 december 2009 moeten de Lidstaten van de Europese Unie richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt, beter bekend als de dienstenrichtlijn, hebben omgezet. De richtlijn heeft tot doel om in 2010 tot een echte interne markt te komen, zonder belemmeringen voor de vrije vestiging van dienstverleners en het vrij verkeer van diensten. Daarom moeten alle overheidsniveaus hun bestaande en toekomstige regelgeving en vergunningsstelsels screenen en aanpassen waar nodig. Zo mag een voorafgaande vergunning enkel nog in gevallen waarin dit van essentieel belang is en onder bepaalde voorwaarden.

Mijn vraag gaat over twee soorten vergunningen, de vergunning voor de nachtwinkels en privaatbureaus voor telecommunicatie en de drankvergunningen.

In de wet van 10 november 2006 op de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening zijn specifieke bepalingen over deze handelszaken opgenomen. Artikel 18 geeft de mogelijkheid om nachtwinkels en privaatbureaus van telecommunicatie te onderwerpen aan een voorafgaande vergunning op basis van een gemeentelijk reglement. Daarnaast kan dit reglement dergelijke winkels ook beperken tot een deel van het grondgebied van de gemeente. Vele steden en gemeenten hebben een dergelijk reglement en willen dat ook behouden.

Artikel 9 van de wet van 28 december 1983 betreffende de vergunning voor het verstrekken van sterke drank voorziet een verbod op de verkoop van sterke dranken via automaten. Verschillende lokale besturen hebben naast dit wettelijk geregeld verbod ook een gemeentelijk verbod op de verkoop van sterke dranken in nachtwinkels gedurende een bepaalde periode. Ze willen deze regeling handhaven.

Mijn vragen zijn dan ook de volgende:

1.Binnen welke termijn zal de geachte minister het Parlement een wetsontwerp voorleggen om de dienstenrichtlijn om te zetten?

2.Zal een gemeentelijk reglement ook in het licht van de omzetting van de dienstenrichtlijn een voorafgaande vergunning kunnen opleggen aan nachtwinkels en privaatbureaus voor telecommunicatie? Wat is zijn visie hierover?

3.Overweegt hij andere aanpassingen aan artikel 18 van de voornoemde wet op de openingsuren?

4.Kan het verbod op de verkoop van sterke dranken door automaten gehandhaafd worden in het licht van de omzetting van de dienstenrichtlijn? Zo neen, kunnen gemeenten dit dan zelf opleggen? Wat is zijn visie hierover?

5.Heeft een eventueel verdwijnen van dit verbod gevolgen voor het gemeentelijk verbod op de verkoop van sterke dranken in nachtwinkels? Met andere woorden, is het noodzakelijk om de verkoop van sterke dranken in automaten te verbieden om het ook aan nachtwinkels te kunnen verbieden?

 
Réponse reçue le 11 février 2010 : Antwoord ontvangen op 11 februari 2010 :

La loi de transposition dite verticale a été publiée au Moniteur belge le 29 décembre 2009.

La modification de l’article 18, §1er de la loi du 10 novembre 2006 relative aux heures d'ouverture dans le commerce, l'artisanat et les services porte sur l’insertion de plusieurs critères supplémentaires. L’article actuel comprend déjà des critères prescrits par la directive « services ».

Il prévoit notamment que le refus de l’autorisation peut uniquement se fonder sur des critères objectifs concernant la localisation spatiale de l’unité d’établissement et le maintien de l’ordre public, de la sécurité et de la tranquillité.

Ladite loi verticale y ajoute plusieurs critères qui garantissent davantage encore un traitement objectif des demandes d’autorisation par le collège des bourgmestres et échevins (les critères appliqués doivent aussi être non-discriminatoires, clairs, non-équivoques, préalablement publiés, transparents et accessibles).

Après la transposition de la directive « services », les communes pourront donc encore imposer une autorisation préalable mais le régime d’autorisations ne pourra néanmoins être discriminatoire et il faudra un motif impérieux d’ordre général pour en justifier l’imposition. Il n’est pas possible d’imposer une mesure moins restrictive en application de la directive « services ». Un contrôle a posteriori impliquerait que le magasin de nuit ou le bureau privé de télécommunications en question se soit déjà établi et ne bénéficie d’aucune sécurité juridique jusqu’au moment d’un premier contrôle « possible ».

Hormis les adaptations précitées de l’article 18, §1er, je n’envisage pas actuellement d’autres modifications. Pour chaque règlement communal, il faudra juger s’il remplit les critères de la directive, ce qui devra se faire au niveau communal mais aussi par la Région flamande, la Région wallonne et la Région de Bruxelles-Capitale qui exercent la tutelle administrative sur les communes. En effet, la loi du 10 novembre 2006 ne prévoit pas de contrôle spécifique en ce qui concerne l’octroi de ces autorisations.

S’agissant de la vente et de la distribution de boissons spiritueuses régies par la loi du 28 décembre 1983 sur le débit de boissons spiritueuses et sur la taxe de patente, je peux communiquer à l’honorable membre que dans lors des débats en Commission Économie de la Chambre sur la loi verticale sur les services, la portée d’une abrogation intégrale de la loi du 28 décembre 1983 a remise en question. J’ai dès lors jugé opportun de retirer du projet de loi l’article y afférant.

De zogenaamde “verticale”omzettingswet werd op 29 december 2009 in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd.

De wijziging van artikel 18, §1 van de wet van 10 november 2006 op de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening, betreft de opname van een aantal bijkomende criteria. Het huidig artikel omvat reeds een aantal door de Dienstenrichtlijn voorgeschreven criteria.

Het bepaalt namelijk dat de weigering van de vergunning maar kan gebeuren op basis van objectieve criteria betreffende de ruimtelijke ligging van de vestigingseenheid en de handhaving van de openbare orde, veiligheid en rust.

De ‘verticale’ wet voegt hieraan een aantal criteria toe waardoor een grotere garantie geboden wordt op een objectieve behandeling van de aanvragen tot vergunning door het college van burgemeester en schepenen (de gehanteerde criteria moeten ook niet-discriminatoir, duidelijk, ondubbelzinnig en vooraf openbaar bekendgemaakt worden, en transparant en toegankelijk zijn).

De gemeenten zullen dus ook na de omzetting van de Dienstenrichtlijn een voorafgaande vergunning kunnen opleggen, maar het vergunningsstelsel zal echter niet discriminatoir mogen zijn en er zal een dwingende reden van algemeen belang moeten zijn om het opleggen ervan te rechtvaardigen. Het is niet mogelijk in uitvoering van de Dienstenrichtlijn een minder beperkende maatregel op te leggen. Een controle achteraf, zou betekenen dat de nachtwinkel of het privaat-bureau voor telecommunicatie in kwestie zich al zou gevestigd hebben, en tot het moment van een eerste ‘mogelijke’ controle geen rechtszekerheid zou hebben.

Buiten de voornoemde aanpassingen van artikel 18, §1 voorzie ik momenteel geen aanpassingen. Er zal over elk gemeentelijk reglement geoordeeld moeten worden of aan de criteria van de richtlijn is voldaan. Dit zal op gemeentelijk niveau dienen te gebeuren, maar ook door respectievelijk het Vlaams Gewest, Waals Gewest en Brussels Hoofdstedelijk Gewest die het administratief toezicht op de gemeenten uitoefenen. Er is namelijk in de wet van 10 november 2006 geen specifiek toezicht georganiseerd in het kader van het toekennen van deze vergunningen.

Wat betreft de verkoop en de distributie van sterke dranken geregeld door de wet van 28 december 1983 betreffende de vergunning voor het verstrekken van sterke drank kan ik het geachte Lid meedelen dat er naar aanleiding van de bespreking van de verticale dienstenwet in de Kamercommissie Bedrijfsleven twijfel bestaat over de draagwijdte van een integrale opheffing van voornoemde wet van 28 december 1983. Bijgevolg achtte ik het opportuun het betreffende artikel terug te trekken uit het wetsontwerp.