BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2011-2012
________
28 december 2011
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-4948

de Martine Taelman (Open Vld)

aan de minister van Overheidsbedrijven, Wetenschapsbeleid en Ontwikkelingssamenwerking, belast met Grote Steden
________
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) - Treinverbindingen van en naar de Kempen - Aantal reizigers - Evaluatie
________
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
reizigersvervoer
spoorwegnet
________
28/12/2011Verzending vraag
18/12/2013Rappel
20/1/2014Antwoord
________
Herindiening van : schriftelijke vraag 5-1531
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-4948 d.d. 28 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In december 2007 werd de treindienst in de Kempen grondig gewijzigd. Door de ingebruikname van het tweede spoor in het station van Tielen werd een uitbreiding van het aantal treinen naar Turnhout mogelijk. De IR-verbinding Turnhout-Manage werd opgewaardeerd tot de IC-R Turnhout-Brussel Zuid en een nieuwe IR-verbinding Turnhout-Antwerpen-Centraal zag het leven.

Tijdens de afgelopen drie jaar werden de dienstregelingen van de L-treinen tussen Lier en Mol regelmatig gewijzigd en zag een nieuwe piekuurtrein vanuit Herentals naar Brussel het levenslicht. De brand in het seinhuis van Herentals ontregelde in de zomer van 2009 het hele spoornet in de Kempen, maar intussen verloopt alles opnieuw min of meer normaal.

Het lijkt dan ook logisch dat deze grondige wijziging van de Kempense treindienst in 2007 grondig geëvalueerd werd. Verschillende reizigers deelden ons immers al hun bedenkingen mee:

- de overstappen in het station Herentals zijn bijzonder moeilijk door de slechte verbinding van spoor 5 (treinen uit Turnhout) met de andere sporen;

- de spreiding van de treinverbindingen tussen Antwerpen-Centraal en Turnhout is bijzonder slecht. De twee mogelijke verbindingen vertrekken in Antwerpen-Centraal binnen een tijdspanne van vier minuten;

- de moeilijke verbinding naar Leuven.

Graag kreeg ik dan ook een antwoord op de volgende vragen:

1) Wat is de evolutie van de reizigerscijfers op de Kempense treinverbindingen na de wijziging van december 2007? Graag kreeg ik een vergelijking met de situatie van 2007.

2) Wat zijn de voornaamste overstapbewegingen die in de stations van Herentals en Lier kunnen worden onderscheiden?

3) Voldoet de capaciteit van de rijtuigen en van de stations aan deze veranderde reizigersaantallen en de overstapbewegingen?

4) Welke pijnpunten werden door de reizigers de afgelopen jaren gemeld aan de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS)? Welke maatregelen zijn hieruit voortgevloeid?

5) Voorziet de geachte minister op korte en middellange termijn nog bijkomende aanpassingen aan de Kempense treindiensten? Zo ja, welke?

Antwoord ontvangen op 20 januari 2014 :

Als antwoord op de vragen van het geachte lid deelt de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS)-groep me de volgende elementen mee:

1. Er moet opgemerkt worden dat de gegevens van de tellingen die door het eerbaar lid worden gevraagd interne gegevens zijn die uitsluitend voor operationele doeleinden bestemd zijn. Zo laten ze de diensten van NMBS-Mobility toe om de reizigersbewegingen op en tussen de perrons doeltreffender te exploiteren, om de personeelsbehoeften aan de reizigersstroom aan te passen, om de samenstelling van de treinen af te stemmen op de vraag, enz. Gelet op de mogelijke liberalisering van het nationale reizigersvervoer, wenst de NMBS deze gegevens over haar reizigersstromen te beschermen. Deze gegevens worden bijgevolg niet verspreid buiten de onderneming. 

2. Wat het overstappen in het station Herentals betreft: 

Van

Naar

Opmerking

IRe Neerpelt

u12, perron 1

IC-R Brussel

u21, perron 5

*

L Mol

u35, perron 2/3

L Antwerpen

u43, perron A

 

 

 

IRg Antwerpen

u40, perron 5

 

IC-R Brussel

u39, perron 2/3

IRe Neerpelt

u48, perron 2/3

 

IRg Antwerpen

u20, perron 2/3

 

 

 

L Antwerpen

u17, perron A

L Mol

u25, perron 2/3

 

* Lange wandelweg via tijdelijke oversteek over spoor 3 naar perron 5. Reizigers worden geadviseerd de overstapmogelijk-heid in Lier te gebruiken, waar beide treinen aan hetzelfde perron komen. 

Wat het overstappen in het station Lier betreft: 

Van

Naar

Opmerking

IRe Neerpelt

u31, perron 1

 

 

 

L Herentals

u26, perron 5

IC-R Brussel

u39, perron 1

*

 

 

IRe Antwerpen

u32, perron 1

**

IC-R Brussel

u21, perron 3

IRe Neerpelt

u29, perron 4

 

 

 

L Herentals

u34, perron 5

***

* Alternatief voor de overstap IRe->IC-R in Herentals

** Tijdens de piek wordt de L-trein uit Herentals verlengd tot Antwerpen om de IRe te ontlasten. Buiten de piek rijdt de L-trein tot Lier en moeten reizigers met bestemming Antwerpen overstappen op de IRe

***Tijdens de piek heeft deze L-trein herkomst Antwerpen, om de IRe tussen Antwerpen en Lier te ontlasten. 

3. De samenstelling van de treinen wordt constant opgevolgd. Bij structurele problemen (dagelijkse overbezetting, niet te wijten aan verminderde treinsamenstellingen omwille van technische problemen), wordt een versterking van de trein gevraagd.

De NMBS constateert momenteel geen structurele overbezettingen van de treinen in de Kempen.  

De configuratie van de stations, met enkel een onderdoorgang aan het uiteinde van het perron, nabij het stationsgebouw (Herentals, Lier) maakt het voor bepaalde overstap-bewegingen tijdens piekmomenten niet altijd evident voor de reizigers. Bovendien maakt de situatie in Herentals, met tijdelijke oversteek naar perron 5 ter hoogte van het midden van het perron de benodigde overstaptijd om van spoor 1 naar spoor 5 te gaan vrij lang. Daarom wordt, zoals hoger aangehaald, de reizigers gevraagd de belangrijkste overstapbeweging (IRe->IC-R in de ochtendpiek richting Brussel) in Lier te voorzien, waar beide opeenvolgende treinen aan hetzelfde perron komen. 

4. De belangrijkste pijnpunten betroffen de zitplaatscapaciteit in de treinen, voornamelijk wat betreft de IRe verbinding Neerpelt/Hasselt-Mol-Antwerpen. Hier is het belangrijkste probleem dat de beperkte beschikbaarheid van dieselmotorwagens geen flexibele uitbreiding van de zitplaatscapaciteit toelaat. De problemen manifesteerden zich op deze verbinding vooral tussen Lier en Antwerpen. Dit was voornamelijk te wijten aan reizigers van de L-trein komende van Herentals, die beperkt is te Lier, waar de reizigers dienen over te stappen op de IC-R richting Brussel, of de IRe richting Antwerpen. Om de reizigersbezetting op de IRe te beperken, worden 2 treinen tijdens de ochtendpiek (en omgekeerd ook 2 treinen tijdens de avondpiek) tot Antwerpen verlengd zodat de reizigers van de L-trein niet hoeven over te stappen.  

5. Op middellange termijn zijn verschillende aanpassingen aan de infrastructuur voorzien. Dit betreft onder andere de realisatie van een bijkomende wisselverbinding in Herentals, waardoor het treinverkeer komende van Turnhout/Tielen op spoor 1 kan ontvangen worden. Tevens is ook voorzien in de verlenging van de onderdoorgang te Herentals tot perron 5. Verder zal de elektrificatie van het baanvak Herentals-Mol (en in latere fase Mol-Neerpelt) inzet van elektrisch materieel mogelijk maken, waardoor dieselmotorwagens vrijgemaakt worden voor inzet op de resterende treinen die met dieselmaterieel dienen uitgebaat te worden. Ook de komst van de Desiro-treinstellen zullen bijkomende dieselmotorwagens vrijmaken die momenteel ingezet worden op de integraal geëlektrificeerde lijn 166/165 (Athus/Meuse). Omwille van de geplande elektrificatie-werken op het baanvak Herentals-Mol is de dienstregeling van de IRe en L-trein wel aangepast ten gevolge van beperkingen opgelegd door de werken (verkeer op enkelspoor, bijkomende minuten rittijd door snelheidsbeperkingen in de werfzone).