InformatieverslagDe noodzaak om ons democratisch systeem te moderniseren door de representatieve democratie aan te vullen met meer burgerparticipatie in de besluitvorming op de verschillende bevoegdheidsniveaus alsook in de samenlevingAangenomen op 18/06/2021
|
|
Parlementair dossier
Commissie voor de Democratische Vernieuwing en Burgerschap |
De Belgische democratie werkt volgens het principe van de representativiteit: burgers worden op vaste momenten opgeroepen om hun vertegenwoordigers te kiezen. De vertegenwoordigers bepalen vervolgens de politieke agenda voor de duur van hun mandaat en nemen inhoudelijke beslissingen. Burgers zijn na de verkiezingen niet meer rechtsreeks betrokken bij de beslissingen. Deze vorm van "toeschouwersdemocratie" staat in België en in veel andere Europese landen en daarbuiten steeds meer onder druk. Om het vertrouwen in de democratie te herwinnen, heeft de politiek zich de afgelopen jaren gebogen over de "politieke vernieuwing". Als gevolg daarvan werden bepaalde maatregelen genomen, zoals een begrenzing van de bezoldiging van de verkozenen, de invoering van onverenigbaarheden of de verbetering van de transparantie. Een centraal en terugkerend thema van "politieke vernieuwing" is burgerparticipatie. Deze kwestie duikt niet alleen op in de parlementaire verslagen, maar de afgelopen jaren ook herhaaldelijk in de verkiezingsprogramma’s van verschillende partijen. Bijgevolg zijn er de afgelopen jaren veel initiatieven genomen om de participatie te vergroten. Het gaat om een vermenging van elementen van directe en overlegdemocratie, bedoeld als aanvulling op het representatieve systeem. Zowel bij de steden en gemeenten, als op deelstatelijk niveau werden al verschillende initiatieven genomen. Het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap heeft zelfs een permanent mechanisme voor burgerparticipatie ingevoerd. Het thema burgerparticipatie werd al verschillende keren besproken op federaal niveau, meer bepaald met betrekking tot de toekomst van de Senaat, maar er werden weinig concrete initiatieven genomen voor een grotere participatie op federaal niveau. HoorzittingenDemocratie: stand van zaken en factoren die een modernisering van het huidige democratische systeem noodzakelijk maken
Democratie: stand van zaken – Vormen van participatie
Democratie: stand van zaken – wat bestaat er concreet in België en de ervaringen?
Democratie: stand van zaken – participatievormen in andere landen en Europa
Juridisch onderzoek van de mogelijkheden om de democratie te moderniseren
Onderzoek van de concrete mogelijkheden voor participatie op nationaal Belgisch niveau – invloed op de begroting
Suggesties? Geïnteresseerden kunnen hun opmerkingen en voorstellen kenbaar maken aan de commissieleden via het e-mailadres [email protected] |