7/07/2023
Op vrijdag 7 juli 2023 presenteerde de heer Nico Wouters, Hoofd van het Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij (CegeSoma - Rijksarchief) in de Commissie voor Institutionele aangelegenheden een tweede tussentijds rapport over de rol van de NMBS bij de treintransporten en de deportatie van joden, zigeuners, verzetslui, verplicht tewerkgestelden en andere Belgische slachtoffers vanuit België tijdens de Tweede Wereldoorlog.
In april 2019 nam de Kamer van Volksvertegenwoordigers een resolutie aan over "het uitvoeren van een onderzoek naar de rol van de NMBS bij de spoorwegkonvooien en de deportatie van Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog". In de resolutie wordt de federale regering verzocht "een onderzoek in te stellen (...) door een onafhankelijk onderzoeksteam". Dit werd vervolgens overgenomen door de Senaat. De regering en de Senaat stonden al achter de studie over de rol van de Belgische overheid bij de Jodenvervolging in België tijdens de Tweede Wereldoorlog, die in 2007 leidde tot de publicatie door hetzelfde CegeSoma van het boek "Gewillig België".
In juni 2021 stelden minister van mobiliteit Georges Gilkinet en Voorzitster van de Senaat Stephanie D'Hose de vraag om een studie te lanceren in een cofinanciering door de Regering en de Senaat. Dit onafhankelijk onderzoek is toevertrouwd aan CegeSoma. Het onderzoek ligt in het verlengde van eerder werk over ditzelfde onderwerp, dat nu werd uitgebreid. De afgelopen maanden bogen onderzoekers zich over alle beschikbare archieven, waaronder die van NMBS, om licht te werpen op de geschiedenis, in de transparantie, de waardigheid en het respect die de te talrijke slachtoffers van de deportaties verdienen.